Công viên quốc gia Altyn Emel là điểm đến cuối cùng trong hành trình roadtrip 5 ngày vùng Đông Nam Kazakhstan của mình. Đúng với câu “Save the best for last” – “Giữ điều đẹp nhất cho phút cuối” Altyn Emel chính là nơi để lại cho mình nhiều cảm xúc nhất trong suốt hành trình.

Mình gọi Altyn Emel là kho báu, là giấc mơ siêu thực, đó là khoảnh khắc lặng yên xúc động ngắm nhìn đỉnh núi Aktau Mountains tưởng chừng như thời gian dừng lại, là cảm giác bình yên dưới bóng cây liễu hơn 700 năm tuổi hay hân hoan chân trần đi trên Cồn cát hát – Singing Dune.

Tất cả vẻ đẹp và cảm xúc có được ở đây đều vượt ngoài khả năng diễn đạt của ngôn từ. Luôn có những thứ lẳng lặng in vào tâm trí, khắc sâu vào trải nghiệm như thế.

"Hãy nhớ rằng ở bất cứ nơi nào cậu tìm thấy trái tim mình, thì cũng sẽ tìm thấy kho báu" – Nhà giả kim.

Công viên quốc gia Altyn Emel là một khu bảo tồn thiên nhiên rộng lớn và đa dạng về cảnh quan, động thực vật và di tích lịch sử văn hóa ở thung lũng sông Ili, Kazakhstan.

Vườn quốc gia có diện tích khoảng 4.600 km2, nằm giữa sông Ili và dãy núi Ak-Tau, gần hồ Kapchagai, địa hình chủ yếu là sa mạc và núi đá. Vườn quốc gia được thành lập vào năm 1996 với mục đích bảo vệ một hệ sinh thái độc đáo, những di tích khảo cổ, lịch sử và văn hóa, những loài động thực vật quý hiếm và có nguy cơ tuyệt chủng.

Những điểm đến nổi tiếng trong công viên quốc gia Altyn Emel có thể kể đến như núi Aktau hay còn gọi là Núi phấn trắng, núi dung nham cổ Katutau, Singing Dune – Cồn cát hát, hay khu mộ Besshatyr của người Saka.

Trên đường đi băng qua địa hình sa mạc, bạn có thể gặp những loài động vật đặc trưng của khu vực như linh dương, sói xám, cáo hoang hay diều hâu, đại bàng. Đây thật sự là một nơi lý tưởng cho những tâm hồn yêu thích phiêu lưu và thiên nhiên hoang sơ.

Núi Aktau, có nghĩa là Núi Trắng theo tiếng Kazakh, là sự hình thành địa chất độc đáo qua hàng trăm triệu năm. Núi Aktau của hiện tại là những tầng trầm tích khổng lồ của đáy đại dương Tethys cổ đại đã từng lấp đầy lưu vực sống Ili.

Địa chất ở đây rất đa dạng về màu sắc từ trắng chuyển dần sang vàng, cam, đỏ với nhiều sắc độ khác nhau. Mỗi màu sắc tương ứng với một loại khoáng chất được hình thành qua quá trình biến đổi của Trái Đất trong hàng trăm triệu năm.

Với các tầng trầm tích hơn 1.000 m, núi Aktau là nơi lưu giữ nhiều hóa thạch của các loài động vật và thực vật cổ xưa, như tê giác, cá sấu và rùa, trở thành một khu bảo tồn sinh vật cổ nổi tiếng thế giới.

Với mình Aktau Mountain là nơi để lại nhiều cảm xúc nhất trong hành trình roadtrip 5 ngày khu vực Đông Nam Kazakhstan. Cảm giác xúc động trước một vẻ đẹp siêu thực, lặng nhìn những ngọn núi với nhiều màu sắc và từng lớp địa chất, tưởng chừng như thời gian dừng lại và mình đang ở trong một hành tinh khác. Có một con đường dọc theo đáy sông khô mà bạn có thể đi bộ sâu vào hẻm núi. Mình đã đi bộ hàng giờ dọc theo con đường này vào trong các hẻm núi và leo lên các đỉnh núi để ngắm nhìn toàn cảnh của công viên.

Địa chất hơn 400 triệu năm ở đây đã tạo ra những viên đá white calcite rất đẹp, sáng trắng vùi mình dưới cát. Mình nhặt một ít mang về tặng vài người bạn. Mỗi người là một câu chuyện riêng – là năng lượng cân bằng, chữa lành, khai mở tâm thức hay đơn giản là sự tiếp nối một chuyến đi mang đá trở lại Aktau. Mong tất cả đều thành hiện thực.

Núi Katutau là kết quả của hoạt động núi lửa mạnh mẽ trong khu vực. Núi Katutau kéo dài từ Tây Nam sang Đông Bắc dưới dạng một dãy núi hẹp có những đỉnh cao, đây là một loại địa hình trung du, có những đoạn mềm mại như khe nước khô, suối và thung lũng. Ở phần giữa của dãy núi Katutau có một ngọn núi lửa đã ngừng hoạt động và nham thạch của những vụ phun trào trong quá khứ của nó đã đông lại, chiếm một diện tích rộng lớn và sau đó bị xói mòn, mang lại những hình dáng kỳ quái như hiện tại.

Có lẽ bởi ngoại hình gai góc và khô cằn của nó, núi Katutau trong tiếng Kazakh có nghĩa là “núi khắc nghiệt” hay “núi đóng băng”. Đây là những ngọn núi sa mạc lớn và cao nhất ở Altyn Emel, với độ cao tối đa đạt 1.630 m.

Núi Katutau là một điểm thu hút du khách của công viên quốc gia Altyn Emel. Bạn có thể ghé thăm Katutau trên đường đi hoặc về từ Núi Aktau. Chắc chắn bạn sẽ bị mê hoặc bởi những nham thạch cổ đại đã đông cứng ở đây.

Tùy thuộc vào ánh sáng, chúng có thể trông giống như những hình tượng kỳ diệu, bóng dáng của các loài động vật. Núi Katutau cũng là nơi sinh sống của các loài động vật hoang dã như cừu nước, linh dương, báo tuyết cũng từng sống ở đây.

Singing Dune hay còn gọi là Cồn Cát Hát – nằm ở phía Nam trung tâm của Vườn quốc gia Altyn-Emel, bên bờ phải sông Ili, giữa hai dãy núi Ulken (Lớn) và Kishi (Nhỏ) Kalkan, cách làng Basshi 46 km, cách thành phố Almaty khoảng 300km – là một trong những điểm dừng chân thú vị trong hành trình khám phá Vườn quốc gia Altyn-Emel.

Singing Dune là một ngọn núi cát không có thực vật sống được hình thành do những thay đổi địa chất ở khu vực Semirechye khoảng 200 nghìn năm trước. Một phần của núi lửa Ulken Kalkan đã chuyển dịch, tạo ra những ngọn núi được gọi là Kishi Kalkan.

Trong hành lang mới này, gió thổi từ đông nam sang tây bắc, kéo theo cát, tạo ra những cồn cát khổng lồ khoảng 10 -12 nghìn năm trước. Những ngọn núi của Ulken Kalkan và Kishi Kalkan bao quanh Singing Dune, giữ cho hình dạng của nó không thay đổi.

Có tên là Đồi Cát Hát là bởi ở đây bạn có thể nghe thấy âm thanh giống như tiếng hát thấp trong họng, xuất hiện trong thời tiết khô gió, khi khối cát chuyển động. Âm thanh này có thể được gây ra bởi sự ma sát giữa các hạt cát, hoặc bởi sự nén không khí giữa chúng.

Trong công viên quốc gia Altyn Emel, có một di tích thiên nhiên độc đáo là cây liễu 700 năm tuổi, được phát hiện vào năm 1960 trong quá trình khai thác địa chất. Cây liễu có thân và cành to như những cây gỗ, chạm đất và bao quanh cây là một vòng tròn rộng. Tuổi thọ của nó được xác định bằng cách khảo sát thân, cành và rễ của cây.

Cây liễu được cho là chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của khu vực. Theo một truyền thuyết, vào thế kỷ 12, dưới tán cây liễu này đã từng nghỉ ngơi Genghis Khan – Thành Cát Tư Hãn cùng quân đội của ông trong cuộc chinh phục Trung Á.

Cây liễu 700 năm tuổi là một điểm dừng chân thú vị khi đến công viên quốc gia Altyn Emel. Mình đã có cơ hội đứng dưới tán cây, chiêm ngưỡng vẻ đẹp và uy nghi của cây, cảm nhận được sức sống mãnh liệt của thiên nhiên và lịch sử của vùng đất này. Đây cũng được xem là biểu tượng của sự bền bỉ và kiên cường của người dân Kazakh.

Công viên tự nhiên quốc gia Altyn-Emel nằm ở phía Đông Nam Kazakhstan, cách thành phố Almaty 250 km, tương đương khoảng 4-5h lái xe. Có hai cổng vào vườn quốc gia Altyn Emel: một ở phía bắc của công viên (Basshi), một ở phía tây (Besshatyr). Bạn nên đi theo hướng cổng Basshi thì thuận tiện hơn vì đó là cổng chính và cũng có văn phòng của công viên, nơi bạn có thể mua vé và nhận thông tin về công viên.

Để đến vườn quốc gia Altyn Emel – cổng Basshi từ thành phố Almaty, bạn có thể đi theo hai cách: đi xe buýt hoặc đi xe riêng. Nếu bạn đi xe buýt, bạn có thể bắt xe buýt số 12 từ trung tâm thành phố Almaty đến Kapshagai (khoảng 70 km), rồi từ đó bắt xe buýt số 303 đến làng Basshi (khoảng 120 km), nơi là cổng vào của vườn quốc gia.

Tuy nhiên bạn rất khó để biết được thời gian chính xác khởi hành của xe buýt, nên cách đi này tuy tiết kiệm được chi phí nhưng lại khá bất tiện và có thể mất nhiều thời gian hơn.

Cách di chuyển thuận lợi nhất là đi xe riêng. Bạn nên chọn một chiếc xe SUV gầm cao, đi theo quốc lộ A3 từ Almaty đến Kapshagai, rồi rẽ phải theo quốc lộ A351 đến Basshi. Khi đến Basshi, bạn cần phải đăng ký vào vườn quốc gia và vé vào cửa là 1.050 tenge/người/ngày ~ 3USD. Bạn cũng nên mang theo đủ nước uống và thức ăn cho chuyến đi, vì không có nhiều dịch vụ ăn uống trong công viên.

Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của mình, bạn nên mua landtour có hướng dẫn viên địa phương đối với cung đường đi công viên quốc gia Altyn Emel, vì các con đường trong công viên không được chỉ dẫn rõ ràng và có thể nguy hiểm nếu không có kinh nghiệm lái xe.

Có rất nhiều tour được thiết kế cho Altyn-Emel, vì đây là một phần của Tam giác vàng nổi tiếng của Kazakhstan, gồm Công viên Quốc gia Altyn-Emel, Charyn Canyon và Hồ Kolsai. Bạn có thể chọn lịch trình linh hoạt, tuy nhiên phải mất tối thiểu 3 ngày nếu bạn muốn đi hết các điểm trong Tam giác vàng.

Có điều gì đó ở Altyn Emel rất riêng, rất khác với những nơi mình từng đi qua. Ở nơi đó mình đã để quên con tim và tìm thấy “kho báu”. Bạn có muốn đến để cảm nhận không? Đỉnh núi Aktau đang vẫy gọi bạn đấy!!!