Loại gia vị độc đáo của vùng cao xứ Lạng
Mắc mật là loại gia vị đặc biệt quan trọng của ẩm thực Lạng Sơn. Những ngày tháng 8 cũng là lúc người dân thu hoạch quả mắc mật. Từ cây tự nhiên mọc trên núi đá, mắc mật đã trở thành cây trồng mọc trong vườn nhà. Cây vừa có giá trị ẩm thực, vừa có giá trị kinh tế. Cây ra hoa từ tháng 3 đến tháng 6, đậu quả từ tháng 7 đến tháng 9. Quả và lá non dùng làm gia vị, lá và rễ dùng trong đông y.
Quả mắc mật
Quả mắc mật được dùng để ngâm măng ớt. Lá có mùi thơm đặc trưng được dùng để nấu các món ăn. Mắc mật được yêu thích bởi mùi thơm đậm và vị cay nhẹ. Từ lâu, người dân đã có kinh nghiệm sử dụng mắc mật làm gia vị. Lá mắc mật không thể thiếu trong món heo quay, vịt quay, thịt nướng, xào măng… Quả tươi làm nên hương vị độc đáo của món măng ớt. Quả phơi khô dùng kho thịt cá hoặc xay mịn để làm gia vị.
Mắc mật phơi khô
Cây mắc mật tập trung chủ yếu ở 5 huyện. Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan, Chi Lăng, Cao Lộc. Vào mùa, mắc mật được bày bán rất nhiều. Những chùm quả lúc lỉu, tươi rói. Quả to thì bằng đầu ngón tay cái, nhỏ bằng ngón út. Lớp vỏ ngoài màu vàng nhạt, trong suốt, có những đường gân mỏng mảnh như sợi chỉ. Đặc biệt, điều ấn tượng với mọi du khách là hương thơm lạ lùng. Quả tươi có vị ngòn ngọt, chua chua, the the, hòa quyện hoàn hảo với ẩm thực Lạng Sơn.
Mắc mật ngâm măng ớt
Món ngon từ mắc mật
Quả mắc mật tươi phơi dưới trời nắng to từ 3 đến 4 ngày mới khô. Quả mắc mật phơi khô thơm phức, vị chua chua, ngọt ngọt. Mỗi lần ướp thực phẩm, quả mắc mật khô được giã cả hạt. Hạt mắc mật bùi bùi thơm béo, ướp với thịt heo hoặc gà vịt, thêm muối, ít tiêu rồi đem nướng, xào, nấu, om. Vị chua, ngọt, bùi, thơm nức của hạt mắc mật ngấm đều vào thịt thật hấp dẫn.
Vịt quay lá mắc mật
Đặc sắc phải kể đến thịt vịt áp chảo với quả, lá mắc mật. Thịt vịt làm sạch lấy phần đùi tẩm ướp với quả mắc mật khô, vò thêm vài lá mắc mật vào, ướp đường, ít tiêu. Sau đó, cho vịt lên chảo thật nóng, gạt sạch lá, gia vị rồi áp phần da vịt xuống trước. Mỡ chảy xèo xèo vàng cánh gián rồi mới áp phần thịt sau. Để lửa nhỏ riu riu, thịt chín rồi cho gia vị ướp vào. Món thịt vịt có da vàng ruộm, thịt mềm thơm nức mũi.
Lợn mán xào mắc mật
Bên cạnh việc dùng trong chế biến các món ẩm thực Lạng Sơn, người dân còn dùng làm thuốc. Thuốc từ cây mắc mật chữa cảm sốt, phong thấp, lá nấu nước gội đầu trị gàu. Lá cây mắc mật còn có tác dụng lợi mật, kích thích tiêu hóa. Tinh dầu quả mắc mật có tác dụng bảo vệ gan, làm giảm đau…
Theo iVIVU.com
***
Tham khảo: Cẩm nang du lịch iVIVU.com
