Núi Nhạn (thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) chính là nguồn cảm xúc cho bao tao nhân mặc khách, từ đó nhiều tác phẩm thi ca nhạc họa ra đời, trong đó có bài thơ “Anh còn nợ em” của Phạm Thành Tài.
Từ bài thơ đó, nhạc sĩ Anh Bằng cảm hứng phổ nên nhạc phẩm “Anh còn nợ em” nổi tiếng, được nhiều người ưa thích.
Núi Nhạn và cảm hứng “Anh còn nợ em”
Núi Nhạn – sông Ðà (đoạn sông Ba chảy qua Tuy Hòa trước khi đổ ra biển gọi là sông Ðà Rằng, tiếng Chăm có nghĩa là con sông lau sậy) là những biểu tượng của Phú Yên, rất gần gũi với người dân Tuy Hòa vì cả núi và sông đều trong lòng thành phố.
Gọi núi Nhạn vì trên núi có tháp Nhạn, là một công trình kiến trúc Champa còn khá nguyên vẹn, được người Chăm sinh sống ở lưu vực châu thổ sông Ba xây dựng vào khoảng thế kỷ XII.
Những ngày hè hay những dịp lễ, Tết, bao thế hệ học sinh, thanh thiếu niên Tuy Hòa thường rủ nhau lên núi Nhạn để phóng hết tầm mắt nhìn qua làng rau, làng hoa Ngọc Lãng bên kia sông sương khói bồng bềnh.
Dưới sông Chùa (một nhánh nhỏ của sông Ðà Rằng), vài chiếc thuyền buồm xuôi ngược.
Vào đông, gió từ biển thổi vào đủ lạnh để những đôi vai mềm tựa vào nhau, từng đàn chim én ríu rít vào trú ngụ trong ngôi tháp cổ.
Nhiều người thích nhất những ngày đông lạnh như thế để được mặc áo ấm, được thả bộ lên núi Nhạn, để nhìn toàn cảnh Tuy Hòa, được làm thơ và ngắm từng đàn chim én báo hiệu mùa xuân đến…
Núi Nhạn, tháp Nhạn là hình ảnh, biểu tượng không thể thiếu trong đời sống mỗi người dân Tuy Hòa, Phú Yên.
Bài thơ Anh còn nợ em của nhà thơ Phạm Thành Tài và bài hát cùng tên được phổ từ bài thơ này của nhạc sĩ Anh Bằng đã tạo thêm những xúc cảm mạnh mẽ cho nhiều người khi nhớ về Phú Yên, về Tuy Hòa, một vùng đất tươi đẹp và con người hiền hòa bên tháp Nhạn ngàn năm soi bóng.
Nhà thơ xứ Trầm Hương
Nhiều nguồn tư liệu cho biết khi nhạc sĩ Anh Bằng đọc tập thơ nhỏ của Phạm Thành Tài, có mấy bài thơ ngắn, ông rất thích và phổ 3 bài: Anh còn nợ em, Anh còn yêu em và Từ thuở yêu em.
Sau khi các bài hát phổ biến, nhất là bài Anh còn nợ em được nhiều người ưa thích, nhạc sĩ Anh Bằng có nhờ người tìm kiếm tác giả bài thơ.
Nhưng khi tìm được thì nhà thơ Phạm Thành Tài đã qua đời. Nhạc sĩ Anh Bằng mới chép tay 3 bài nhạc và tặng cho vợ của nhà thơ làm kỷ niệm.
Nhà thơ Phạm Thành Tài quê thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa). Ông từng là giảng sư tại Viện đại học Ðà Lạt trước năm 1975. Từ năm 1991, ông định cư tại Hoa Kỳ. Ông tốt nghiệp bác sĩ Ðông y tại Hoa Kỳ năm 1995 và mất năm 1997.
Theo lời kể của người bạn học và là đồng hương với nhà thơ Phạm Thành Tài, thời học sinh ông có quen một nữ sinh Trường trung học Nguyễn Huệ, TP Tuy Hòa.
Nhưng chuyện tình của họ không có hồi kết vì sự ngăn cấm từ phía gia đình nhà gái.
Cũng theo lời của người bạn nhà thơ, cô nữ sinh ấy rất xinh đẹp, từng được nhà trường lựa chọn đóng Trưng Trắc trong ngày lễ kỷ niệm Hai Bà Trưng.
Chuyện tình không thành, trước khi rời Tuy Hòa lần cuối cùng, nhà thơ có lên tháp Nhạn trên núi Nhạn, khắc tên hai người trên một cây si trong nỗi khổ đau đến tận cùng.
Mấy tháng sau đó, cô nữ sinh duyên dáng của Trường trung học Nguyễn Huệ lên xe hoa về làm dâu nơi xứ lạ.
Sau đó, nhà thơ Phạm Thành Tài từ Sài Gòn có về lại Tuy Hòa, lên tháp Nhạn, tìm lại những kỷ niệm ngày xưa, nén lại những vui buồn của mối tình dang dở trong bài thơ để đời Anh còn nợ em.