Vân Hồ là một huyện của tỉnh Sơn La, giáp với Mộc Châu, có quốc lộ 6 đi ngang qua. Từ Hà Nội, chỉ cần đi xe khách khoảng 4 giờ đồng hồ là đến nơi.

Vân Hồ được bao phủ bởi những những cánh rừng, nương ngô, nương mận xanh mướt mải. Khí hậu trong lành, mát mẻ quanh năm. Sự tươi đẹp của cảnh quan thiên nhiên và đa dạng trong văn hóa bản địa là lợi thế để Vân Hồ bắt đầu phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái.

Nếu cuối đông, đầu xuân được nhiều người biết đến là mùa đẹp nhất ở Vân Hồ Mộc Châu thì mùa hè nơi đây cũng không thiếu những trải nghiệm thú vị. Mùa xuân, Vân Hồ như được trải lên mình tấm thảm trắng khổng lồ kết bởi hoa cải, hoa mận tinh khôi. Còn mùa hè, Vân Hồ là những triền đồi xanh tươi, là rừng thông ngập nắng, là vườn mận trĩu quả, là suối thác mát trong vẫy gọi.

Đến Vân Hồ Mộc Châu vào mùa hè, tắm thác và hái mận chín là những trải nghiệm được ưa chuộng. Trong số những suối thác ở Sơn La, Nàng Tiên là một thác nước đẹp thơ mộng, là một điểm đến không thể bỏ lỡ trong chuyến du ngoạn đến Vân Hồ trong những ngày nắng nóng.

Thác Nàng Tiên là hợp lưu của dòng suối Tân thuộc xã Suối Lìn, Vân Hồ và suối Khem thuộc Phiêng Luông, Mộc Châu. Nằm cách Mộc Châu 25 km, cách trung tâm huyện Vân Hồ 7 km, thác Nàng Tiên, thuộc bản Nà Chá xã Chiềng Khoa, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Vẻ đẹp hùng vĩ nhưng không kém phần thơ mộng của thác Nàng Tiên thu hút không ít người đến đây chiêm ngưỡng và tắm thác.

Thác Nàng Tiên gắn liền với câu chuyện về hai thiếu nữ Khăm Khe và Khăm Kiêu. Bố mẹ của hai thiếu nữ là người Thái trắng ở Đà Bắc (Hòa Bình) di cư sang Chiềng Khoa khai hoang, dựng bản. Khăm Khe va Khăm Kiêu sở hữu vẻ đẹp kiêu sa nổi tiếng khắp vùng, mái tóc dài óng ả tựa dòng suối, nước da trắng ngần. Không những thế, hai thiếu nữ còn rất mực nết na, chăm chỉ, có công hướng dẫn người dân trồng trọt, múa hát, dệt vải.

Biết ơn tài đức, phẩm hạnh và công ơn của hai nàng, người dân về sau lập đền thờ tưởng nhớ, gọi là đền Nàng Bẳng – Nàng Mương, hay đền bà Chúa Sơn Lâm.

Hàng năm, vào mùa hoa ban nở, người dân đều đến thắp hương tưởng nhớ, cầu cuộc sống bình an, mùa màng tốt tươi, mưa thuận gió hòa.

Nếu đi từ Mộc Châu, bạn có thể theo quốc lộ 43 để đến địa điểm này. Con đường lưng chừng núi, xuyên qua những bản làng của người Thái, người Mường. Trên đường, bạn có thể dừng lại để ngắm những thung lũng phủ màu xanh của ngô non và thả tầm mắt vào khoảng không gian bao la với bầu trời cao rộng. Từ đường lớn, lối xuống thác dài 3km khá dốc. Nếu khách không tự tin lái xe có thể thuê người dân địa phương chở xuống để đảm bảo an toàn. Đến thác, bạn cần mua vé 30.000 đồng để vào tham quan.

Thác nước nằm giữa 1 khu rừng nguyên sinh.Thảm thực vật xanh, đa dạng và còn nguyên vẹn, từ rong rêu cho đến những cây gỗ lớn bao phủ lấy thác, tạo nên cảnh quan hoang sơ. Lối lên thác, cây cối phủ xanh mát nên mình vừa đi, vừa thả hồn vào không trung. Nắng luồn qua những tán lá chạm mặt đất lấp lóa. Gió xào xạc trên những tán cây, bất chợt cuốn những chiếc lá khô bay đi.

Thác Nàng Tiên có 3 tầng. Tầng 1 là hồ nước lớn cho phép du khách xuống tắm. Vào cao điểm của mùa hạ, đắm mình trong những dòng suối mát lành của thác Nàng Tiên là sự lựa chọn lý tưởng để xua tan đi cái nóng oi ả. Dòng nước thác dường như cuốn trôi mọi ngột ngạt, bức bách. Mùa hè khu vực này tập trung rất đông người tắm thác, vui đùa, nghịch nước. Tầng 2 là một thác nước nhỏ.Trong khi đó, tầng 3 là khu vực có khung cảnh đẹp nhất, đây cũng là thác nước cao nhất tại thác Nàng Tiên. Từ chân thác lên đến tầng 3 có độ cao 150m. Hồ nước ở chân thác nước trong vắt. Nơi nước cạn có thể nhìn thấy sỏi lổn nhổn dưới đáy.

Ở tầng 3 – tầng đẹp nhất, từng dòng nước lớn, nhỏ từ trên cao đổ xuống tựa mái tóc óng ả, dịu dàng. Nước chảy xiết qua những vách đá. Bọt tung lên dữ dội. Khung cảnh kỳ vĩ nhưng không kém phần thơ mộng. Những vách đá phủ đầy rong rêu, cây cỏ xanh ngắt điểm tô lên mái tóc một vẻ đẹp dịu dàng. Nước dưới hồ xanh một màu như ngọc bích. Sự chuyển động kỳ diệu của nước chỉ nhìn thôi là bao mệt mỏi tan đi. Cả vùng suối thác được phủ xanh: xanh nước, xanh trời, xanh mây. Tất cả làm thành một không gian mát mẻ, dễ chịu, thư thái.

Thời điểm thích hợp để đến thác Nàng Tiên là sáng sớm, khi nắng không quá gắt, không khí dễ chịu, mát mẻ. Ánh nắng đầu tiên như dát ánh vàng trên dòng suối bạc. Những khi mặt trời buông xuống, thác Nàng Tiên lại khoác lên mình chiếc váy lấp lánh, mờ ảo huyền dịu. Con đường dẫn lên tầng 3 của thác đá xếp chồng lên đá khúc khủy. Những bậc thang dẫn lên cao.

Mùa nào trong năm thác Nàng Tiên cũng mang vẻ đẹp hoang sơ và lộng lẫy. Tuy nhiên, khoảng thời gian thích hợp cho các hoạt động tắm thác là từ tháng 3 đến tháng 7 khi đất trời chuyển từ mùa xuân sang mùa hạ mát mẻ.

Từ đầu năm 2020, thác Nàng Tiên mới được đưa vào khai thác du lịch. Được biết thác Nàng Tiên còn là địa danh gắn với lễ hội hoa Ba có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh của đồng bào Thái. Du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng bước đầu đã cải thiện đời sống cho người dân xã Chiềng Khoa. Trong bản đồ du lịch Vân Hồ, Thác Nàng Tiên trở thành một điểm nhấn quan trọng. Khu vực gần thác, người dân mở homestay và cung cấp các dịch vụ ăn uống, lửa trại, lán nghỉ phục vụ nhu cầu của du khách.

Ngoài tắm thác Nàng Tiên, hái mận chín trong vườn là một trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến với Vân Hồ Mộc Châu vào mùa hè. Bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 7, những vườn mận ở Vân Hồ bắt đầu chín. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp những vườn mận ở thung lũng mận bản Thông Cuông, Lóng Luông. Những quả mận đỏ khắp các khu vườn và được bày bán rất nhiều dọc đường. Bạn có thể vào tham quan, chụp ảnh và hái quả trực tiếp tại các vườn.

Vân Hồ Mộc Châu đẹp không chỉ vào mùa xuân khi hoa mơ, hoa mận nở. Mùa hè ngập tràn màu xanh, không khí mát mẻ, thoáng đãng cũng là sự lựa chọn lý tưởng cho một chuyến du ngoạn vùng núi phía Bắc. Ngoài tắm thác Nàng Tiên, tham quan và hái mận tại vườn, khi đến với Vân Hồ Mộc Châu từ tháng 4 đến tháng 8, bạn cũng có thể khám phá những địa điểm khác như bản Bướt, rừng thông Hua Tạt, bản Nà Bai…