Không gian lưu niệm Lê Bá Đảng – Một kiệt tác nghệ thuật
Họa sĩ Lê Bá Đảng
Lê Bá Đảng sinh ngày 27 tháng 6 ở làng Bích La Đông, Quảng Trị và mất ngày 7 tháng 3 năm 2015 ở Paris. Ông là họa sĩ, nhà chạm khắc, điêu khắc người Việt và trở thành công dân Pháp vào năm 1980. Ông sống phần lớn cuộc đời ở Pháp, một thời gian ở Mỹ và Nhật Bản.
Công trình chính của không gian lưu niệm. Ảnh: Báo Thừa Thiên Huế.
Ông theo học trường Mỹ thuật Toulouse từ năm 1942 đến năm 1948. Sau khi tốt nghiệp, các tác phẩm của ông bao gồm các bức vẽ đầu tiên, tranh in thạch bản và các loại tranh in khác đã được đánh giá rất cao.
Không gian sân vườn. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Năm 1966, triển lãm cá nhân đầu tiên của của ông được tổ chức bởi Bảo tàng Nghệ thuật Cincinnati. Ông cũng đã thiết kế bối cảnh và trang phục cho vở opera Mỵ Châu – Trọng Thủy tại nhà hát Opera de Paris vào năm 1977.
Ảnh: UBND Thừa Thiên Huế.
Năm 1964, Lê Bá Đảng đã xuất bản một vài tập tranh in thạch bản, tiêu biểu là Huit chevaux (Tám con ngựa). Tập tranh đầu tiên của ông được thực hiện dưới dạng khắc nổi, không mực và không màu.
Không gian trưng bày chính. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Năm 2006, thành phố Huế đã khánh thành Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng. Đây là nơi lưu giữ và trưng bày hơn 400 tác phẩm tiêu biểu cho hơn 70 năm sáng tạo của họa sĩ. Các tác phẩm của ông hiện diện trong nhiều bộ sưu tập cá nhân, đặc biệt là ở Mỹ, Nhật Bản, và Pháp.
Không gian sân vườn. Ảnh: VnExpress.
Ông đã tạo ra khái niệm “Không gian Lê Bá Đảng” trong hội họa; nhận giải thưởng của Viện Quốc tế Saint-Louis, Mỹ năm 1989; được Trung tâm tiểu sử quốc tế thuộc Đại học Cambridge đưa vào danh mục người nổi tiếng toàn cầu năm 1992. Năm 1994, ông nhận Huân chương Văn học và Nghệ thuật (Chevalier de l’ordre des Arts et des Lettres) từ Pháp.
Ảnh: ashui
Giấc mơ lớn của người nghệ sĩ
Sinh thời Lê Bá Đảng đã từng mơ về một không gian mà nơi đó họa sĩ có thể tự do sáng tạo và trưng bày các tác phẩm của mình với chiều kích thật.
Tác phẩm sắp đặt. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Nhiều bản phác thảo, bài viết và dự án cho thấy ông quan tâm đến việc hiện thực hóa những không gian với chiều kích thật từ rất sớm. Những không gian mang tầm vóc nhân loại, nơi chốn để dạo chơi và thiền định.
Sân thượng tòa nhà. Ảnh: VnExpress.
Ảnh: @mocha3012
Năm 1985, ông đã thực hiện những không gian đầu tiên của mình. Đó là những tác phẩm trên giấy kết hợp dán ghép và xếp chồng, giữa điêu khắc và phù điêu như một sự tổng hợp vượt bậc.
Góc nhìn từ trên cao. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Lê Bá Đảng đặt làm giấy tại Moulin de Larroque ở Dordogne, một loại giấy bồi thủ công, rất dày để ông xé bằng tay và dán nhiều lớp chồng lên nhau. Ông cắt và ghép các hình khối để trở thành ao hồ núi non, sa mạc, sông ngòi và những vùng đất hoang sơ.
Ảnh: @limeomeo
Khu vườn xanh mát. Ảnh: VnExpress.
Giấc mơ thành hiện thực
Bà Lê Cẩm Tế, đồng nghiệp của Lê Bá Đảng trong hơn một thập kỷ, luôn trăn trở với tâm nguyện của ông. Với mong muốn hoàn thành tâm nguyện đó, bà đã tìm mảnh đất để xây dựng nhà lưu niệm.
Tác phẩm ” Tấn tuồng nhân loại”. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Đó là một ngọn đồi hoang sơ thuộc thị xã Hương Thủy, vùng đất đỏ khô cứng sỏi đá. Năm 2016, một năm sau ngày mất của họa sĩ, bà Cẩm Tế đã mời bà Myshu, vợ họa sĩ Lê Bá Đảng lên thăm khu vườn nhỏ. Bà Myshu rất thích và đã đồng ý, ủng hộ ý tưởng xây dựng Không gian lưu niệm Lê Bá Đảng ngay từ lúc đó.
Nơi lưu giữ các tác phẩm. Ảnh: Báo Lao động.
Sau khi cân nhắc nhiều phương án thiết kế, bà Myshu đã quyết định chọn một tác phẩm cắt trên giấy của họa sĩ Lê Bá Đảng để làm kiến trúc tòa nhà chính và yêu cầu tuân thủ theo nguyên mẫu.
Cuộc đời và sự nghiệp Lê Bá Đảng. Ảnh: Báo Lao động.
Với tất cả nỗ lực, kiến trúc sư Hồ Viết Vinh, họa sĩ Tô Bích Hải, chuyên gia thiết kế truyền thông Luc Ho, chuyên gia thiết kế nội thất Éric Mignard, kỹ sư Vũ Văn Kiên đã hiện thực hóa tác phẩm cắt trên giấy này thành một tòa nhà tráng lệ với công năng và quy mô hoàn chỉnh xung quanh là núi đồi, rừng cây, suối…
Các tác phẩm độc đáo. Ảnh: Báo Lao động.
Ngày 21-4-2019, giấc mơ sinh thời của họa sĩ Lê Bá Đảng đã thành hiện thực với sự ra đời của Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng (Lebadang Memory Space) tại thôn Kim Sơn, xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Ảnh: Lebadang Memory Space.
Công trình gồm năm phân khu với gam trắng chủ đạo và có chức năng khác nhau. Phân khu chính được thiết kế mở, trưng bày hàng trăm tác phẩm cắt giấy, điêu khắc, tranh sơn dầu, Tấn tuồng nhân loại và nghệ thuật sắp đặt… Điểm nhấn là giếng trời đón nắng tự nhiên, ở trung tâm là bức tượng điêu khắc ba chiều.
Ảnh: Báo Lao động.
Cuộc đời, sự nghiệp Lê Bá Đảng được trưng bày ở không gian dưới lòng đất. Đó là đường hầm dài 50m, cổng vào lắp hệ thống kính chịu lực tốt, phản quang, cân bằng ánh sáng và ngăn chặn tia UV.
Tư liệu về cố họa sĩ được thể hiện dưới nhiều hình thức như thông tin dạng đồ họa, kỷ vật, ảnh… Trong đó nổi bật là phim tài liệu “Từ Bích La đến Paris”, về niềm đam mê, ý chí và hành trình thành danh của Lê Bá Đảng. Không gian sân thượng tòa nhà được thiết kế như vườn địa đàng, với các tác phẩm điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt.
Triển lãm nghệ thuật. Ảnh: Báo Lao động.
Phần sân vườn được bà Cẩm Tế đã chọn lựa những loài hoa, cây ăn trái và nhiều cây hoa giấy mà lúc sinh thời họa sĩ Lê Bá Đảng yêu thích. Đặc biệt các loại hoa màu tím và màu đỏ cũng là màu chủ đạo của khu vườn.
Khu vườn đầy màu sắc. Ảnh: Lebadang Memory Space.
Đi khắp khu vườn, du khách bắt gặp những bức tượng bằng thép không rỉ, bề mặt phản chiếu thiên nhiên… Kỹ thuật cắt trực tiếp với những phần rỗng, những lỗ hổng đặc trưng của phong cách nghệ thuật Lê Bá Đảng.
Các tác phẩm ngoài khu vườn. Ảnh: VnExpress.
Giấc mơ của họa sĩ Lê Bá Đảng cùng sứ mệnh của bà Cẩm Tế đã hoàn thành trọn vẹn với sự giúp đỡ của những người yêu nghệ thuật trong nước và trên cả thế giới.
Không gian lưu niệm Lê Bá Đảng không những trưng bày các tác phẩm của cố họa sĩ mà còn là không gian gặp gỡ, trao đổi của những người yêu nghệ thuật cũng như nơi tổ chức các sự kiện triển lãm văn hóa…
Theo iVIVU.com
Xem thêm bài viết
Cơm hến Huế – Món cơm bình dị gây thương nhớ
Kinh thành Huế – Dấu ấn một thời phong kiến thăng trầm
Du lịch Huế nghe tiếng chuông chùa Thiên Mụ – ngôi chùa cổ kính uy nghiêm
