Sau một đêm ngon giấc ở thủ đô Phnom Penh, mình lại tiếp tục cuộc hành trình lang bạt của xứ sở Khmer trên chiếc xe gắn máy. Điểm đến tiếp theo là Siem Reap, một thành phố cổ nhỏ nhắn nằm trên bờ bắc của Biển Hồ Tonle Sap gắn liền với di tích Angkor Wat nổi tiếng năm châu.

Do cần năng lượng cho một quãng đường dài hơn 300km, mình ghé vào một tiệm cơm ăn sáng gần nhà trọ. Ở đây họ ăn cơm bất kể sáng, trưa, chiều, tối, với những nguyên liệu khá giống món cơm tấm Sài Gòn. Điểm khác biệt là loại gạo sử dụng là gạo thơm jasmine đến từ vựa lúa Battambang, thay vì gạo tấm. Giá một dĩa cơm với một miếng sườn là 5000 riel (khoảng 30000 VND, tương đương ở Việt Nam mình). Ăn xong anh chủ quán thấy xe máy biển Việt Nam bèn ra nói chuyện một lúc, kể quán anh ngoài cơm sườn ra còn có món cá nướng đến từ Biển Hồ Tonle Sap, hoàn toàn được đánh bắt tự nhiên và không lo hóa chất. Bên này họ không tính tiền theo combo cơm + sườn như mình, mà tính cơm riêng và món riêng. Ai thu nhập thấp thì gọi cơm trắng không cũng bán, chỉ 1000 riel (6000 VND).

Ăn uống no nê xong mình lên xe đi thẳng quốc lộ 6 để đến với thành phố Siem Reap. Cũng giống như Quốc lộ 1 nối Mộc Bài với Phnom Penh, quốc lộ 6 từ Phnom Penh đi Siem Reap là một con đường có chất lượng vô cùng tốt. Thậm chí có những đoạn có 6 làn xe qua tỉnh Kampong Cham, tốc độ cho phép lên tới 90km/h, cứ ngỡ như mình chạy xe máy trên đường cao tốc bên mình vậy. Trên đường có vô vàn cây xăng, chỉ cách nhau có khi chưa đến 1km đã có tới 2 trạm, mà rất có thể còn là 2 trạm của cùng một công ty xăng dầu. À nói một chút về giá xăng, thì bên này có 4 loại nhiên liệu có tên tiếng Anh theo giá từ cao đến thấp là Premium (A95), Regular (A92), Diesel, LPG (khí hóa lỏng dùng đa phần cho xe tuk tuk). Ở mỗi cây xăng giá sẽ khác nhau, như xăng Premium sẽ dao động từ 4500 – 4800 riel, tùy vào chính sách giá của mỗi doanh nghiệp hay vị trí địa lý của từng địa phương. Xăng bên đây tuy có đắt hơn Việt Nam một chút nhưng chất lượng rất đảm bảo, đổ xong đi cực kỳ êm xe. Do chạy chiếc Jupiter nên mình hay đổ xăng Regular cho hợp tỷ số nén, vừa tiết kiệm lại vừa bốc máy. Mình cũng đã thử đổ Premium một lần, có lẽ không hợp xe nên chạy có phần hơi nặng hơn chút.

Đi qua Kampong Chnang chúng ta sẽ đến tỉnh Kampong Thom, với những hàng cây thốt nốt mọc hai bên đường. Chữ “thốt nốt” cũng đến từ phát âm “thnô’t” trong tiếng Khmer, mang nghĩa “cây của trời”. Cây thốt nốt tuy hiệu quả kinh tế không cao, nhưng lại là biểu tượng của người Khmer. Chúng có thể đứng hiên ngang ở những vùng đất khô cằn, kém màu màu mỡ, như những người Cao Miên chân chất, dũng cảm sinh tồn ở nơi đất mặn phèn chua. Ở thời kỳ huy hoàng nhất của đế chế Khmer, người ta kháo nhau rằng cây thốt nốt mọc đến đâu là lãnh thổ vương quốc Campuchia rộng đến đó.

Vượt trên tia nắng gắt và cả những cả những cơn mưa rào bất chợt, cuối cùng mình cũng đến được với thành phố Siem Reap. Đô thị cổ kính chào đón mình bởi hai hàng dài rợp bóng cổ thụ. Nhiều người nói nó phần nào giống đường Hoàng Diệu ở Hà Nội hay Nguyễn Tri Phương trong Sài Gòn, thì những bóng cây tại Siem Reap lại làm mình liên tưởng đến con đường dẫn vào Ecopark từ phía đê tả sông Hồng. Thật khó mà không dừng chân lại nơi đây trú chân sau một cuộc hành trình dài, uống miếng nước suối thôi mà như giải phóng tâm hồn khỏi sự mệt mỏi.

Cái tên Siem Reap dịch sang tiếng Việt có nghĩa là “nước Xiêm bại trận”, kể về lịch sử chiến tranh liên minh giữa người Thái và người Khmer ở khu vực này. Thành phố Siem Reap từng thuộc về người Xiêm cho mãi đến tận đầu thế kỷ XX, khi nhà vua Rama V chấp nhận cắt 40% lãnh thổ của mình cho các nước thực dân Anh và Pháp để đổi lại được sự công nhận là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á không bị rơi vào chế độ thuộc địa.

Do đến Siem Reap khá sớm nên mình quyết định nghe theo các anh Tây trước trên mạng, rằng nên mua vé Angkor Wat trước khi đi một ngày để sáng hôm sau dậy sớm đón bình minh. Vé có 3 hạng tương ứng với số ngày: 1 ngày – 37 USD, 3 ngày – 62 USD, 7 ngày – 72 USD. Chính phủ Campuchia cho biết thêm cứ mỗi vé được bán ra sẽ có 2 USD gửi vào Quỹ từ thiện Kantha Bopha, một bệnh viện nhi của Thụy Sĩ cung cấp điều trị y tế miễn phí. Do có xe máy nên mình quyết định mua vé một ngày thôi, và sẽ dậy thật sớm để có đủ thời gian cho một ngày dài lạc về thế kỷ XI hoàng kim của đế chế Angkor. Lưu ý là cổng vào Angkor Wat và điểm bán vé là 2 nơi khác nhau, cách xa gần 5km, nên bạn nào muốn đến thăm quan nhớ chú ý mua sớm để tránh mất thời gian và tiền tuk tuk di chuyển.

So với Phnom Penh thì quy mô diện tích của Siem Reap nhỏ hơn rất nhiều, có lẽ vùng đô thị chỉ ngang một thị trấn cỡ trung của nước ta. Dân số Siem Reap cũng khá khiêm tốn, chỉ hơn 200.000 người (bằng 1/10 Phnom Penh). Chính vì thế mà khi đến Siem Reap chúng ta cũng thấy được một không khí khác, trầm lặng và yên tĩnh hơn hẳn thủ đô Nam Vang. Có lẽ do vậy nên rất nhiều người phương Tây chọn Siem Reap là nơi trú ngụ cho cuộc sống expat (vài năm đổi một chỗ) của mình. Do là thành phố du lịch nên ở đây người dân rất thân thiện và cởi mở, có vẻ như 10 người thì phải đến 7 người nói được tiếng Anh, chưa kể nhiều người còn biết thêm tiếng Pháp, Trung, Nhật… Anh bạn cùng phòng homestay của mình là một anh giáo viên tiếng Anh đã có 2 năm sống tại Đà Lạt, do đã hết visa lao động nên anh quyết định “cắm chốt” tạm bên Siem Reap 30 ngày để tính nước tiếp theo.

Dịch vụ lưu trú ở Siem Reap rất đa dạng, từ hotel, hostel, homestay cho đến các bungalow, resort. Có muôn vàn sự lựa chọn cho bạn. Do ngày mai đi Angkor Wat đến tối mới về nên mình quyết định chọn ở một homestay có phòng dorm giá rất rẻ, chỉ 3 USD cho phòng quạt và 5 USD cho phòng điều hòa. Đang phân vân không biết chọn gì thì bạn nhân viên homestay bảo là hay là anh ở phòng máy lạnh đi, bên đó có nhiều người Tây hơn cho anh nói chuyện đó. Ok, 10 USD cho 2 đêm, lại còn có hồ bơi free 24/7, quá rẻ.

Ở Siem Reap bạn không cần phải quá lo ngại về đồ ăn, vì ngoài đồ Khmer ra còn có rất nhiều hàng quán bán đồ Tây. Bữa tối hôm ấy mình quyết định thử món num banh chok, món ăn nổi tiếng nhất của Campuchia tương tự như phở ở Việt Nam. Món này được làm từ bún Khmer không hàn the, hòa quyện với nước sốt được làm từ cá giã nhuyễn trộn với nước dừa, nghệ, sả… thành thứ chất lỏng màu xanh lá cốm nhưng không hề thấy vị tanh do có thêm ngải bún và mắm bò hóc. Món này không cần ăn nóng, chỉ cần kèm chút rau sống, ta có thể cảm nhận được vị thanh của dừa, vị ngọt của cá. Ngoài ra ở mỗi tỉnh thành ở khắp Cao Miên sẽ có một biến thể của num banh chok, như ở Siem Reap này sẽ có bún ăn kèm với cà ri gà để vừa miệng hơn với khẩu vị phương Tây.

Rồi, ăn uống no nê rồi thì ngủ một giấc, đặt báo thức lúc 4h30 để 5h đến Angkor Wat ngắm bình minh là vừa đẹp. Từ trung tâm thành phố đến cổng vào Angkor Wat khoảng 10km, đi đường mới sớm tinh mơ đã thấy các cô chú địa phương tất bật chuẩn bị quà sáng. Mình đi sớm nên chả kịp ăn gì, thôi đành mang tạm ít bánh ngọt mua dọc đường tối hôm trước mà kịp giờ bình minh.

Sau khi bước qua cổng soát vé, đi bộ khoảng vài trăm mét là chúng ta có thể thấy 3 tòa tháp cao hơn 65m từ từ hiện ra qua làn sương mai. Toàn bộ những ngôi đền ở đây đều được làm từ đá tổ ong xếp chồng lên nhau, không qua một lớp xi măng hay vữa kết dính nào. Angkor Wat là ngôi đền lớn nhất trong khu di tích, với gần 400 gian phòng với 3 tầng kiến trúc đồ sộ. Bên trong đền là vô số bức tượng lẫn họa tiết được khắc tỉ mỉ từng cm trên tường, cột, mái… Ngoài ra, con đường dẫn vào Angkor Wat dài 250m cũng được làm từ gạch nguyên khối. Nếu không có chỉ dẫn thăm quan của Ban quản lý thì dẫn dễ bị lạc, vì quy mô quá lớn của ngôi đền. Một điều khiến mình cười ra nước mắt là đi một hồi mà chả thấy mấy ai đi cùng, lại chẳng thấy bình minh như trên ảnh. À, hóa ra là đi nhầm cửa phụ phía Đông vì nó gần hơn với điểm bán vé, bảo sao cửa chính đằng Tây mới 6h mà tấp nập hơn hẳn.

Rời Angkor Wat, đi thêm một đoạn là chúng ta tới Angkor Thom, nơi có ngôi đền Bayon in hình khuôn mặt của các vị thần. Angkor Thom từng là thủ phủ của đế chế Khmer vào thế kỷ XI, với đầy đủ những đường nét thể hiện lịch sử dựng nước, với sức mạnh của người Khmer kết hợp sự quả cảm của người Chăm. Ngoài ra, bên ngoài Bayon còn có gần 20 ngôi đền phụ, là nơi thực hiện những nghi lễ tín ngưỡng của các triều đại Khmer xưa.

Tiếp đến là Ta Prohm, ngôi đền có kiến trúc kỳ bí khi bị cây cổ thụ xâm lấn. Công trình là ví dụ minh chứng cho việc đế chế Khmer đã rời bỏ Angkor về Phnom Penh để tránh sự tấn công liên tục của quân Xiêm. Cây cối đôi khi là thứ tô điểm cho sự đặc biệt của Ta Prohm, nhưng cũng đôi lúc phá hủy những nét kiến trúc của công trình. Tất cả tạo nên hình thù ma mị, vừa ở thủ đô mà như ở trong rừng rậm.

Ngôi đền tiếp theo ít được biết đến hơn, đó là Preah Khan. Được mệnh danh là “endless temple”, chúng ta phải bước qua hàng chục gian phòng khác nhau dài hàng trăm mét mới có thể đi được hết công trình. Mỗi gian phòng lại mang một không khí, một màu sắc khác nhau mà bao nhiêu công sức mới có thể hoàn thiện nổi.

Ngoài ra, trong tổ hợp Angkor Wat còn hàng trăm ngôi đền lớn nhỏ nữa. Mình tuy sử dụng xe máy nhưng phải đi từ 5h sáng đến 7h tối mà vẫn không hết được. Nếu không có xe máy thì mọi người có thể đi tuk tuk, giá từ 15-25 USD/ngày tùy vào khả năng thương thuyết. Trong khu vực Angkor Wat có nhiều quán ăn và đồ lưu niệm, nhưng giá không hề rẻ. Ai muốn lấy gì cứ mạnh dạn trả giá, có khi mua được với chỉ 1/3 số tiền ban đầu. Những người bán hàng trong này họ rất thân thiện và sử dụng tiếng Anh lưu loát, hỏi xong không mua họ vẫn nhiệt tình nói chuyện với bạn.

Một kỷ niệm nho nhỏ là đúng hôm mình đi thì họ chặn đường tổ chức môn Đua xe đạp của Sea Games 32, thế là mình bị mắc kẹt ở một góc 4 tiếng đống hồ. Nhưng trải nghiệm xem thể thao theo cách này cũng vui, khi mà cả đoàn người dân địa phương lẫn du khách tất bật chạy ra đường sau khi chờ đợi mỗi 15 phút để thấy đoàn đua quay lại 1 vòng. Vốn là một người yêu xe đạp, mình cũng có cơ hội được nói chuyện với một anh huấn luyện viên và một anh trọng tài, hiểu biết cũng lên nhiều.

Mình rời Angkor Wat lúc 6h30 tối, sau khi săn “xịt” hoàng hôn trên đỉnh đồi Phnom Bakheng do trời hôm nay nhiều mây. Quay về trung tâm Siem Reap dưới ánh sáng lé loi của những chiếc đèn pha, trong lòng cũng bồi hồi xao xuyến vì phải để lại phía sau cả một nền văn minh vĩ đại.

Về đến homestay, mình nhảy cái ùm xuống bể bơi để gội rửa hết những làn khói bụi của vùng ngoại ô Campuchia, dù trời bắt đầu đổ mưa rào. Mệt thì mệt thật đấy, nhưng vui ơi là vui. Chờ mãi cũng tạnh mưa, nên tạnh mưa cái là mình ra ngay Pub Street để tiếp tục “hướng ngoại”. Mà thôi, ký sự lần này dài quá rồi, hẹn các bạn ở kỳ 3, về những trải nghiệm cá nhân của mình ở nha.