Dinh Vạn Thuỷ Tú – Khám phá nét đẹp kiến trúc độc đáo

47

được rất nhiều du khách ghé đến vì sự kỳ bí của tục thờ cá ông và sự kích thích bởi bộ xương cá ông lớn nhất lưu giữ tại đây. Xây dựng vào năm Nhâm Ngọ 1762 để thờ Cá Ông, nơi đây là một trong những dinh vạn lớn và cổ xưa nhất của nghề biển Bình Thuận. Bên trong dinh, bạn sẽ tìm thấy gần 100 bộ xương cá Ông, một nửa trong số chúng có niên đại lên đến 100 – 150 năm. Bên cạnh đó còn nhiều di sản văn hóa Hán-Nôm liên quan đến nghề biển. Tất cả thể hiện trong nghi lễ và trang trí của đại hồng chung. Năm 1996, dinh được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia bởi Nhà nước Việt Nam.

Hãy để So Sánh Tour giúp bạn có thể để hiểu sâu hơn về văn hóa và lịch sử của Việt Nam và thêm phần đa dạng hóa trải nghiệm du lịch tại thành phố biển tuyệt đẹp này.

bên ngoài của Dinh Vạn Thuỷ Tú

Cảnh phía bên ngoài của Dinh Vạn Thuỷ Tú. @vi.wikipedia

1. Lịch sử Dinh Vạn Thuỷ Tú

, hay còn được gọi là Đình Vạn Thủy Tú, nằm tại tỉnh Bình Thuận, là một trong những địa điểm du lịch độc đáo, kết hợp giữa lịch sử và tín ngưỡng thờ Cá Ông – một thần thánh được tôn vinh bởi ngư dân vùng biển. Nơi đây là một ví dụ tiêu biểu cho sự pha trộn giữa truyền thống văn hóa và tín ngưỡng dân gian.

Lịch sử hình thành dinh vạn này có nguồn gốc từ năm Nhâm Ngọ 1762, khi các ngư dân làng Thủy Tú xây dựng dinh này với mục đích tôn vinh và thờ Cá Ông. Ban đầu, Dinh chỉ là một gian nhà gỗ đơn giản lợp mái lá, nằm sát biển với diện tích khá nhỏ. Tuy nhiên, theo thời gian, dinh đã trải qua quá trình phát triển và cải tạo. Mái lá được thay thế bằng mái ngói, và những bức tường gỗ dần được thay thế bằng tường gạch. Tổng diện tích của đã lớn hơn nhiều, hiện nay nó có diện tích trên 500m².

Mặc dù đã trải qua thời gian dài, nơi đây vẫn giữ gần nguyên nét đẹp của thời sơ khai. Phong cách thiết kế và bài trí nơi đây gần giống với các ngôi đình, dẫn đến việc không ít du khách thường nhầm lẫn và gọi nơi này là Đình Vạn Thủy Tú, trong khi thực tế, đây chính là, một vị trí thánh được xây dựng để thờ cúng Cá Ông.

được công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc Gia vào năm 1996. Đến nay, dinh đã chứa gần 100 bộ xương cá Ông lớn và các loài cá khác cùng họ. Điều đặc biệt, một nửa trong số chúng có niên đại lên đến 100 – 150 năm, và những bộ xương to lớn này được ngư dân đem đi thờ cúng tôn nghiêm, thể hiện lòng biết ơn đối với những con cá Ông đã cứu giúp họ trên biển trong suốt thời gian dài.

Ngoài những bộ xương cá Ông, ở Dinh Vạn này còn là nơi lưu trữ nhiều di sản văn hóa Hán – Nôm liên quan đến nghề biển. Điều đặc biệt khác là lưu giữ 24 sắc phong của các vị vua Triều Nguyễn. Riêng Vua Thiệu Trị đã ban tặng 10 sắc Thần, điều hiếm thấy so với các di tích khác. Điều này liên quan đến việc cá Ông đã cứu giúp Gia Long trong thời kỳ nghĩa quân chống lại nghĩa quân Tây Sơn. Sắc phong này thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh sự giúp đỡ của Cá Ông trong thời gian đó.

là một biểu tượng của lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng dân gian tại vùng biển Bình Thuận, cung cấp cho du khách một cơ hội hiếm có để tìm hiểu về sự kết hợp giữa con người và biển cả, cũng như tôn vinh những nghĩa quân và ngư dân dũng cảm, đồng lòng chiến đấu trên biển mênh mông.

Dinh Vạn Thuỷ Tú

Nét đẹp cổ kính của Dinh Vạn Thuỷ Tú. @langchaixua

2. Kiến trúc Dinh Vạn Thuỷ Tú

được xem như là một tượng đài kiến trúc lịch sử và tín ngưỡng tôn thờ Cá Ông ấn tượng tại tỉnh Bình Thuận. Nơi này không chỉ nổi tiếng với lịch sử và tín ngưỡng đặc biệt mà còn thu hút du khách bằng kiến trúc độc đáo.

Kiến trúc của nơi đây thể hiện phong cách "tứ trụ" trong đó các vì, kèo, cột xuất phát từ đỉnh của bốn trụ. Dinh sử dụng loại gỗ tốt và được lắp ghép một cách tỉ mỉ và tinh tế. Với chi tiết chạm khắc, tạo nên một kiến trúc lôi cuốn.

Bên trong Dinh Vạn Thuỷ Tú

Kiến trúc bên trong của Dinh Vạn Thuỷ Tú. @mia

Khuôn viên của Dinh rộng lớn, mang đậm phong cách cổ kính. Một điểm nổi bật trong khuôn viên là Ngọc Lân Thánh Địa, nơi cá Ông được mai táng mỗi khi dạt từ biển vào. Điều đặc biệt về kiến trúc trong nằm ở sự phân chia và thờ phượng. Bên trái là khu thờ của Thuỷ Long thánh phi Nương nương (Nữ Thần Nước), bên phải là khu thờ của Thái hiệu tiên sư (Ông tổ nghề nông ngư nghiệp), chính giữa là nơi thờ cúng thần tượng Nam Hải Cự Tộc Ngọc Lân (Ông Nam Hải). Phía sau là phòng lưu trữ chứa bảo tồn các bộ xương cá voi và còn có miếu thờ Đức Quan Thánh, tất cả là những linh mục quan trọng liên quan đến nghề biển và đóng vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh và tín ngưỡng của người dân Phan Thiết, Bình Thuận.

Kiến trúc Dinh Vạn Thuỷ Tú

Kiến trúc bên ngoài của Dinh Vạn Thuỷ Tú. @vinwonders

3. Những nét độc đáo tại Dinh Vạn Thủy Tú

Tín ngưỡng thờ Cá Ông

Tín ngưỡng thờ Cá Ông có nguồn gốc từ người Chăm, nhưng qua thời gian và sự tương tác văn hóa, nó đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt.

Từ thời vua Gia Long, tín ngưỡng này đã trở thành lễ kính mà ngư dân thực hiện với mục đích chủ yếu là cầu yên cho mùa biển đánh cá an lành và mẻ cá lớn. Cá Ông thường được xem như mảnh pháp y của Quan Thế Âm, một vị thần cứu người trong cơn bão giữa biển khơi.

Tín ngưỡng thờ Cá Ông

Ban thờ Cá Ông tại Dinh Vạn Thuỷ Tú. @mia

Tín ngưỡng thờ Cá Ông không chỉ là một lễ kính thông thường mà còn thể hiện trong việc đối xử với cá Ông. Khi ngư dân phát hiện cá Ông mắc cạn hoặc "lụy bờ" họ sẽ phải chịu trách nhiệm an táng và tiến hành các nghi lễ như khi chôn cất cha mẹ. Xác cá Ông được rửa bằng rượu và sau đó liệm bằng vải màu đỏ. Sau đó, xác cá Ông được mai táng trong đụn cát gần biển. Trong thời đại của triều Nhà Nguyễn, người phát hiện cá Ông sẽ được miễn thuế và được tôn thờ.

Nghi lễ cúng cá ông

Nghi lễ cúng cá ông trang nghiêm tại Dinh Vạn Thuỷ Tú. @mia

Hằng năm, dân làng tổ chức lễ cúng giỗ theo nghi thức Nghinh Ông. Sau ba năm, xác của cá Ông được bốc lên, rửa sạch và nhập tâm trong theo các nghi lễ truyền thống trang trọng. Trong lúc lễ kính cá Ông, dân làng cũng cúng các vị thần linh và vong hồn của ngư dân chết trong biển. Sau khi lễ kính, các hoạt động vui chơi như hát "chèo ghe" đua thuyền thúng, kéo co, hát tuồng và nhiều trò chơi khác sẽ diễn ra.

Lễ Hội Và Kỳ Tế Lễ Tại Dinh Vạn Thuỷ Tú

tổ chức hàng loạt lễ hội và kỳ tế lễ quan trọng. Hằng năm, có 5 kỳ tế lễ lớn là Tế Xuân (ngày 20 tháng 2 âm lịch), lễ Cầu Ngư (ngày 20 tháng 4 âm lịch), lễ Chính Mùa (ngày 20 tháng 6 âm lịch), lễ Chèo Dọc (ngày 20 tháng 7 âm lịch), và lễ Mãn Mùa, cùng giỗ Ông (ngày 23 tháng 8 âm lịch).

Kỳ tế lễ tại Dinh Vạn Thuỷ Tú

Kỳ tế lễ tại Dinh Vạn Thuỷ Tú @mia

Tên "Vạn Thủy Tú" thể hiện ước mơ của ngư dân vùng biển về một làng chài trù phú. Các ngư dân tại Phan Thiết tin rằng cá Ông là vị thần bảo hộ, đảm bảo cuộc sống của họ thịnh vượng và an lành. Tín ngưỡng thờ Cá Ông được truyền tụng từ đời này sang đời khác, và người dân luôn tự hào khi được hỏi về truyền thống này và tham gia vào các nghi lễ trang trọng để thể hiện lòng tôn kính và biết ơn đối với cá Ông.

4. Hiện vật trưng bày tại Dinh Vạn Thuỷ Tú

Bộ xương cá Ông lớn nhất Đông Nam Á

nổi tiếng với việc chứa giữ bộ xương của một con cá Ông khổng lồ, được coi là lớn nhất Đông Nam Á. Theo truyền thuyết dân gian, sau khi dinh được xây dựng xong, một con cá Ông khổng lồ đã trôi vào bờ biển Phan Thiết. Đây là sự kiện quan trọng, nhưng đòi hỏi sự đoàn kết và khả năng tổ chức của cộng đồng ngư dân vùng này. Chỉ sau hai ngày, cộng đồng đã cùng nhau đưa con cá Ông này vào khuôn viên của dinh để chuẩn bị mai táng, một công việc không dễ dàng do kích thước cực kỳ lớn của nó.

Bộ xương cá Ông tại Dinh Vạn Thuỷ Tú

Bộ xương cá Ông tại Dinh Vạn Thuỷ Tú. @mia

Bộ xương này, đã được xác định là của loài cá voi lưng xám, có chiều dài khoảng 22 mét và nặng tới 65 tấn. Điều đáng nói, nó được bảo quản với tình trạng hoàn toàn nguyên vẹn trong dinh này suốt một thế kỷ. Bên cạnh bộ xương này, còn giữ gần 100 bộ xương cá Ông khác, nhỏ hơn, nhưng cũng có niên đại lên đến 150 năm. Nếu bạn đến Phan Thiết và cảm thấy mơ hồ về điều gì nên làm, hãy ghé qua dinh để chiêm ngưỡng những bộ xương vĩ đại và kỳ diệu này.

Hiện vật giá trị của nghề cá

Hiện tại, đóng vai trò là bảo tàng bảo quản nhiều hiện vật quý giá liên quan đến lịch sử và phát triển nghề đánh cá ở vùng biển Phan Thiết. Trong số những hiện vật này, có một chiếc chuông đồng đúc vào năm 1872, đã tồn tại trong suốt 130 năm. Trên thân chuông viết dòng chữ "Tự Đức nhị thập ngũ niên – Xuân quý giá đáo – Thủy Tú Vạn – Bổn Vạn đồng ký." Bên cạnh đó, còn có 24 bản ghi chép các loại điệu sắc mà các vua Triều Nguyễn đã trao tặng. Các bản ghi chép này được viết trên giấy thủ công và nhiều bản đã tồn tại hơn 150 năm.

Nếu bạn đang có dự định đi tham quan du lịch Phan Thiết, Bình Thuận thì sẽ là một điểm đến đáng để cân nhắc với những nét rất riêng. Hiện tại, Bình Thuận chưa có sân bay nên các bạn có thể bay đến sân bay Tân Sơn Nhất (Hồ Chí Minh) và sau đó đi ô tô đến Bình Thuận. Bạn có thể săn vé máy bay giá rẻ để tiết kiệm chi phí di chuyển cho chuyến đi.

Khi đáp cánh tại tỉnh Bình Thuận, bạn có thể lựa chọn các khách sạn tại thành phố Phan Thiết để thuận tiện cho hoạt động du lịch. So Sánh Tour nền tảng du lịch uy tín chất lượng, cung cấp vé máy bay, đặt phòng, tour tham quan… Nếu bạn là tín đồ du lịch, đam mê xê dịch thì đừng quên tải ứng dụng So Sánh Tour để theo dõi và cập chương trình khuyến mãi để tiết kiệm kinh phí cho chuyến đi.

tuy không phải là một địa điểm không xuất sắc nhưng có những nét văn hóa rất riêng của mình. Hy vọng rằng thông tin này từ So Sánh Tour sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin cho một chuyến hành trình thú vị và đáng nhớ.