Có một bảo tàng bị lãng quên ngay giữa trung tâm Sài Gòn – Bảo tàng Địa chất thành phố Hồ Chí Minh

72

Thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm du lịch lớn, với các di tích lịch sử và những bảo tàng ghi lại dấu ấn thời chiến tranh chống Pháp và Mỹ. Tiêu biểu là hệ thống bảo tàng với kiến trúc thời thời thuộc địa làm mãn nhãn du khách khi du lịch Sài Gòn. Nhưng có một Bảo tàng mà ít khi được nhắc tên đến trên bản đồ du lịch Sài Gòn đó là Bảo tàng Địa chất thành phố Hồ Chí Minh – nơi đáng khám phá dành cho những người yêu thích khoa học bởi nơi đây sở hữu rất nhiều mẫu vật địa chất "hiếm có khó tìm"

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Phía bên ngoài của Bảo tàng Địa chất

Phía bên ngoài của Bảo tàng Địa chất

Bảo tàng Địa chất là một bảo tàng chuyên ngành ở Việt Nam, lưu giữ các mẫu vật địa chất – khoáng sản. Bảo tàng chuyên ngành này lưu giữ và trưng bày hơn 20.000 mẫu đá, các lõi khoan, 50 bộ sưu tập mẫu cổ sinh vật, nhiều sưu tập mẫu khoáng sản của các mỏ điển hình của Việt Nam cùng nhiều mẫu sưu tập khoáng vật của các nơi trên thế giới. Bảo tàng Địa chất nằm trong hệ thống các Bảo tàng khoa học tự nhiên ở Việt Nam, và là thành viên chính thức của Hội đồng Bảo tàng Quốc tế. Thế vậy mà biển tên của Bảo tàng rất đơn giản có phần phai mờ dần theo năm tháng, lại nằm trong 1 toà nhà cũ kĩ, để rồi Bảo tàng địa chất dường như bị mọi người lãng quên dần theo năm tháng.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Thiết kế phía trong mang kiến trúc hiện đại của Sài Gòn vào thời kỳ đầu

Thiết kế phía trong mang kiến trúc hiện đại của Sài Gòn vào thời kỳ đầu

Giới thiệu chung về Bảo tàng địa chất Thành phố Hồ Chí Minh

Bảo tàng Địa chất Thành phố Hồ Chí Minh tọa lạc ngay vị trí trung tâm thành phố: số 2, đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Bến Nghé, Quận 1 trong một tòa nhà được xây dựng năm 1970; cùng tuyến đường với Thảo Cầm Viên, Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là nơi lưu giữ các mẫu vật địa chất – khoáng sản có giá trị lớn, hay những mẫu đá có niên đại hàng triệu năm…

Tấm bản đồ địa chất Việt Nam nổi bật giữa gian phòng

Tấm bản đồ địa chất Việt Nam nổi bật giữa gian phòng

Bảo tàng luôn miễn phí vé tham quan cho các bạn du khách và chỉ tốn 5.000 VNĐ cho việc gửi xe máy mà thôi.

Bảo tàng mở cửa đón khách tham quan từ Thứ hai đến Thứ sáu hàng tuần, buổi sáng từ 08h00 đến 12h00; buổi chiều từ 13h00 đến 17h00. Du khách có nhu cầu tham quan ngày Thứ bảy, chủ nhật hoặc tham quan với mục đích học tập theo đoàn thực hiện đăng ký trước, có thể đến đăng ký trực tiếp tại Bảo tàng hoặc qua điện thoại.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Tầng 1 là những mẫu đá và hóa thạch từ thời tiền sử trên khắp Việt Nam

Tầng 1 là những mẫu đá và hóa thạch từ thời tiền sử trên khắp Việt Nam

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh

Chúng ta sẽ hiểu thêm về thời kì đồ đá của người Việt cổ xưa

Mình nghĩ một trong những lý do mà Bảo tàng địa chất ít được biết tới đó là do Bảo tàng mở cửa vào giờ hành chính các ngày trong tuần và cuối tuần thì phải đăng ký trước mới được tham quan. Mong sao trong tương lai Bảo tàng sẽ điều chỉnh thời gian tham quan để phù hợp với du khách gần xa.

Lịch sử Bảo tàng địa chất Thành phố Hồ Chí Minh

Sau khi Sở Địa chất Đông Dương thành lập năm 1898, hai nhà địa chất Pháp là Honoré Lantenois và Henri Mansuy được giao xây dựng Bảo tàng Địa chất. Bảo tàng được xây trong khuôn viên của Sở và hoàn thành năm 1914.

Năm 1970 nhà trưng bày được xây mới ở số 2 Nguyễn Bỉnh Khiêm, cạnh Thảo Cầm Viên. Năm 1975 chiến tranh kết thúc, quản lý Bảo tàng Địa chất này được giao cho Liên Đoàn Bản đồ Địa chất miền Nam, một đơn vị thành viên của Tổng cục Địa chất Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Những mẫu đất đá có niên đại hàng chục triệu năm được trưng bày ngày ngắn trong tủ kính

Những mẫu đất đá có niên đại hàng chục triệu năm được trưng bày ngày ngắn trong tủ kính

Năm 1954 đất nước chia cắt, Sở Địa chất Đông Dương được coi là di dời vào Sài Gòn. năm 1973 thì các mẫu vật được chuyển theo. Các mẫu được giao cho Nhà Tài nguyên Khoáng sản thuộc Bộ Kinh tế Việt Nam Cộng hòa, và Bảo tàng Địa chất đặt ở số 31 Hàn Thuyên.

Từ 2003 Bảo tàng Địa chất là cơ quan chuyên về bảo tàng. Đến 2008 thì Bảo tàng Địa chất Miền Nam được nhập vào tên chung và là chi nhánh phía nam.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng sẽ mở rộng hiểu biết về địa chất của toàn bộ Trái đất cho chúng ta

Bảo tàng sẽ mở rộng hiểu biết về địa chất của toàn bộ Trái đất cho chúng ta

Hiện tại, Bảo tàng Địa chất thành phố Hồ Chí Minh trực thuộc Tổng cục địa chất và Khoáng sản Việt Nam, đặt tại số 6 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội.

Khám phá Bảo tàng địa chất thành phố Hồ Chí Minh có gì?

Bảo tàng Địa chất có nhiệm vụ giới thiệu các kết quả hoạt động địa chất ở Việt Nam thông qua việc trưng bày mẫu vật, mô hình, biểu bảng… Nơi đây lưu giữ rất nhiều mẫu đá, mẫu cổ sinh vật, nhiều bộ sưu tập khoáng sản của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Những bộ sưu tập tại đây cho thấy sự phong phú về tài nguyên khoáng sản của nước ta, nhất là nền kinh tế như dầu mỏ, than đá… Ngoài ra, nơi đây còn trưng bày nhiều mẫu hoá thạch động thực vật với niên đại lên đến hàng chục nghìn năm hay lâu hơn nữa.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Lối lên tầng 2 mang dáng vẻ thời “ông bà anh” rất yên bình

Lối lên tầng 2 mang dáng vẻ thời “ông bà anh” rất yên bình

Bảo tàng Địa chất gồm ba tầng, mang phong cách kiến trúc hiện đại của Việt Nam vào thời kỳ đầu, với tổng diện tích khoảng 300 m2, hiện lưu trữ 13.000 mẫu vật và trưng bày thường xuyên 3.000 mẫu. Mỗi tầng trưng bày một chuyên đề riêng như về địa chất, khoáng vật, cổ sinh, đá quý… Nội dung trưng bày của Bảo tàng Địa chất gồm: ba chủ đề với 10 đề tài. Những mẫu hóa thạch động, thực vật… được trưng bày thành một chủ đề nhỏ trong bảo tàng.

Ở tầng trệt nổi bật là tấm bản đồ địa chất Việt Nam với tỷ lệ 1:500.000 được hoàn thành vào năm 1988 do các nhà địa chất học mất rất nhiều năm nghiên cứu để thực hiện. Những chiếc tủ trưng bày bằng gỗ, màu sơn, những tiêu bản hay những miếng gạch lót sàn đều mang dáng vẻ hoài niệm về 1 thời xưa cũ. Các loại đá quý như thạch anh, cẩm thạch, ruby, sapphire, topaz… với nhiều hình dáng, kích thước… thể hiện sự phong phú của địa chất Việt Nam.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Không gian từ tầng 2 trở lên rất thoáng đãng

Không gian từ tầng 2 trở lên rất thoáng đãng, rộng rãi với nguồn ánh sáng từ rất nhiều cửa sổ hướng mặt tiền trung tâm Quận 1

Không gian của những căn phòng tầng 2, tầng 3 chứa mẫu vật trưng bày mang màu sắc hoài cổ của tòa nhà xưa cũ. Từ chiếc cầu thang đến dãy hành lang đều gợi nhắc tới Sài Gòn thập niên 1980. Một cảm giác xưa cũ giữa thành phố hiện đại ùa về với khách tham quan. Từ tầng 2 trở lên chỉ mở cửa một số phòng trưng bày theo những chủ đề khác nhau.Tại phòng chuyên đề về tài nguyên khoáng sản trưng bày nhiều loại như dầu thô, sắt, đồng, vàng, kẽm… tất cả những mẫu quặng và khoáng sản có ích mà Việt Nam có, từ dầu khí ở Biển Đông đến đá quý, vàng, thiếc, đồng, sắt, chì, than đá, vv Các mẫu dầu thô của Việt Nam được tìm thấy ở vùng biển phía Nam những năm 1980 có ý nghĩa quan trọng với ngành năng lượng của đất nước.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Tầng 2 với rất nhiều loại đá quý có giá trị

Tầng 2 với rất nhiều loại đá quý có giá trị

Những mẫu đất đá có niên đại hàng chục triệu năm được trưng bày ngày ngắn trong tủ kính. Người phụ trách bảo tàng cho biết, phần lớn mẫu vật do người Pháp thu thập khắp ba nước Đông Dương (Việt Nam, Lào, Campuchia). Ngoài ra, còn có các sưu tập về hoá thạch cổ sinh vật các loại, sưu tập các loại đá hoa cương, thiên thạch và tectit, sưu tập về địa chất biển.

Ngắm nhìn những mẫu vật của bảo tàng này, du khách như lạc vào một thế giới khác để trôi theo dòng chảy tiến hóa địa chất của lãnh thổ Việt Nam từ hàng tỉ năm về trước cho đến nay.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Có rất nhiều gian phòng với nhiều chủ đề địa chất khác nhau

Có rất nhiều gian phòng với nhiều chủ đề địa chất khác nhau

Đặc biệt là Bảo tàng dành riêng một gian để trưng bày các mẫu vật địa chất thu thập ở quần đảo Trường Sa, qua đó góp phần khẳng định chủ quyền với biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Bảo tàng địa chất Hồ Chí Minh
Hàng ngàn mẫu vật cho thấy được sự đa dạng sinh học địa chất của Việt Nam

Hàng ngàn mẫu vật cho thấy được sự đa dạng sinh học địa chất của Việt Nam

Bản đồ tổng quan tài nguyên khoáng sản có ở Việt Nam

Bản đồ tổng quan tài nguyên khoáng sản có ở Việt Nam

Thông tin về bảo tàng cũng như hiện vật được trưng bày rất ít ỏi hay còn có thể nói là hiếm. Trừ khi bạn là sinh viên hoặc người yêu thích khám phá về địa chất thì đối với những người đến tham quan lần đầu sẽ là một dấu chấm hỏi to lớn. Nếu bạn là người thích khám phá thế giới tự nhiên hay những điều mới mẻ thì đây sẽ là một địa điểm lý thú. Hay muốn tìm đến một cảm giác Sài Gòn xưa cũ thì nơi đây rất thích hợp. Mong sao trong tương lai Bảo tàng Địa chất thành phố Hồ Chí Minh sẽ được biết tới nhiều hơn nữa và được nằm trong top những Bảo tàng đặc biệt nên ghé thăm của thành phố Hồ Chí Minh.