Kẹo cu đơ là đặc sản nổi tiếng ở Hà Tĩnh. Kẹo được nấu từ mật mía, đậu phộng rang, gừng tươi. Kẹo thường có hình tròn, được kẹp giữa hai chiếc bánh tráng mè giòn rụm thơm ngon.

Kẹo cu đúng chuẩn phải có kích cỡ to, cầm lên nặng tay, nhân mật mía đầy ụ, chỉ cần cắn một miếng sẽ cảm nhận ngay cái mềm dẻo của mật mía hòa quyện cùng cái giòn giòn của bánh tráng mè và đậu phộng bùi bùi.

Kẹo cu đơ đơn giản, nhưng được chế biến tỉ mỉ, chính cái tỉ mỉ ấy là điểm nhấn khiến món kẹo cu Hà Tĩnh đặc biệt thơm ngon. Mật mía dùng nấu kẹo phải là loại thật sánh, có sắc màu như mật ong, không một chút cặn đọng lại. Đậu phộng mới, không bị gắt dầu, chỉ chọn những hạt to và ngon, loại bỏ các hạt lép. Kẹo cu đơ dân dã nhưng làm thì rất khó, khó ở chỗ canh lửa liên tục, lửa vừa phải, to quá sẽ làm kẹo cháy, nhỏ quá thì không đủ làm mật mía sánh mềm.

Kẹo cu đơ ngày nay được bán nhiều nhất vào dịp lễ, tết. Đối với người Việt, kẹo cu đơ được xếp vào hàng các món ngon phù hợp cho ngày đoàn viên hàn thuyên chuyện trò. Bên cạnh đó, món đặc sản Hà Tĩnh này còn khá đắt hàng vào mùa du lịch, với cái tên hơi lạ, kẹo cu đơ khiến bao du khách dừng chân nếm thử và chọn mua về làm quà.

Nếu chưa biết về nguồn gốc của loại này, nhiều người sẽ gọi nó là kẹo đậu phộng, vì thành phần chỉ thấy đậu phộng và mật mía. Đúng rồi đó bạn, kẹo cu đơ ban đầu có tên là kẹo lạc (kẹo đậu phộng). Cái tên cu đơ ra đời dựa vào câu chuyện của một người nông dân nghèo ở Hà Tĩnh có 2 người con trai. Vì nhà quá nghèo nên khi con cả cưới vợ, gia đình không đủ tiền để mua sính lễ, thế là kẹo cu đơ được đời như một món sính lễ hỏi vợ cho con.

Hương vị của món kẹo này được nhiều người khen ngon, thế là không biết từ khi nào, kẹo của người cha ấy lại trở thành món đặc sản của vùng quê Hà Tĩnh. Cái tên khai sinh của món kẹo là kẹo Cu Hai (tức chỉ người cha có hai đứa con trai). Sau này, khi văn hóa Pháp du nhập vào Việt Nam ở thời kì Pháp xâm lược, chữ “hai” trong món kẹo này được đổi thành tiếng Pháp là “ deux”, tức là kẹo “Cu deux”, người Việt gọi nhanh là “cu đơ”.

Kẹo cu đơ đi với chè xanh là cặp trời sinh, đâu phải tự nhiên mà người xưa có câu “chè xanh thêm chút gừng cay – cu đơ Hà Tĩnh làm say lòng người”.

Hương vị của kẹo cu đơ chỉ rõ ràng nhất khi bạn thưởng trà kèm theo. Một ấm trà xanh đậm đà hơi ấm nóng sẽ là một điểm nhấn khiến cu đơ trở thành một tráng miệng tao nhã. Kẹo cu đơ với bánh tráng giòn rụm bên ngoài, dẻo dẻo bên trong, khi ăn vào thì hương vị ngọt của đường, bùi bùi của đậu phộng và vị cay nhẹ của gừng lan tỏa trong khoang miệng.

Nhân lúc vị ngọt, bùi, cay của kẹo còn đọng lại trên lưỡi, thì bạn hãy thưởng ngay một ngụm trà đậm vị ấm nóng. Cái ấm nóng của trà kết hợp với vị cay nhẹ của gừng khiến lòng người ấm hẳn, vị chát nhẹ của trà trung hòa với cái ngọt của mật mía làm vị kẹo đặc biệt đến khó quên.

Ngày nay, kẹo cu đơ xuất hiện ở khắp nơi vì đây là món kẹo dễ làm lại dễ ăn. Cũng vì vậy, nên bạn sẽ ít khi thấy được kẹo cu đơ chính tông của Hà Tĩnh. Nên nếu có dịp đi Hà Tĩnh thì kẹo cu đơ vẫn là một món ăn nên mua làm quà. Đối với nhiều thành phố khác, kẹo cu đơ ở Hà Tĩnh vẫn mang một hương vị mới lạ và riêng biệt so với kẹo cu đơ ở những nơi khác. Nếu bạn cảm thấy hứng thú với vùng đất Hà Tĩnh sau khi biết được, hãy truy cập So Sánh Tour để khởi hành ngay chuyến đi bạn nhé!