Nhà hát Lớn Hà Nội – biểu tượng của kiến trúc, văn hóa, nghệ thuật Thủ đô
Khu đất xây dựng nhà hát Lớn Hà Nội trước kia là một vùng đầm lầy thuộc hai làng Thạch Tần và Tây Luông, huyện Thọ Xương. Vào năm 1899, hội đồng thành phố nhóm họp dưới quyền chủ tọa của Richard, Công sứ Hà Nội đề nghị lên toàn quyền Fourer cho xây nhà hát. Công trình được khởi công vào ngày 7 tháng 6 năm 1901, dưới sự giám sát kỹ thuật của thanh tra đô thị – kiến trúc sư Harlay.
Hàng ngày có đến 300 công nhân làm việc, 35000 cọc tre được đóng với khối bê tông dày 90 cm. Công trình phải sử dụng hơn 12000m3 vật liệu, gần 600 tấn gang thép. Nhà hát chiếm diện tích 2600m2, chiều dài 87m, rộng 30m, điểm cao nhất so với mặt đường là 34m. Mặt trước rất bề thế, có nhiều bậc trông ra quảng trường Cách mạng tháng 8.
Những người thiết kế nhà hát Lớn Hà Nội đã tìm tòi tham khảo kiểu kiến trúc cổ Hy Lạp Coranhtơ kết hợp với kiểu lâu đài Tuylory và nhà hát Opera Paris để tạo nên một khối kiến trúc riêng biệt. Bên trong nhà hát trước đây có sân khấu rộng và một phòng khán giả chính có diện tích 24x24m, ngày đó chứa được 870 chỗ ngồi, ghế ngồi bọc da, một số bọc bằng nhung.
Tầng giữa có nhiều phòng nhỏ dành cho khán giả có vé riêng. Cầu thang giữa lên tầng hai là một sảnh chính rộng. Cầu thang phụ và hành lang ở hai bên. Phía sau nhà hát là một phòng quản trị, có 18 buồng cho diễn viên hoá trang, 2 phòng tập hát, 1 thư viện và phòng họp. Phía mặt trước trên tầng 2 là phòng gương rất lộng lẫy.
Nhà hát Lớn Hà Nội khi đó được sử dụng là nơi biểu diễn các loại hình nghệ thuật cổ điển như Opera, nhạc thính phòng, kịch nói… phục vụ cho tầng lớp quan lại thượng lưu người Pháp và một số ít người Việt giàu có. Ban đầu, lịch biểu diễn một tuần có 4 lần vào thứ ba, thứ năm, thứ bảy và chủ nhật.
Nhà hát Lớn Hà Nội có giá trị rất lớn về mặt lịch sử, kiến trúc và giá trị sử dụng. Nó là bằng chứng lịch sử của sự phát triển văn hóa và xã hội của Hà Nội và Việt Nam thời kỳ Pháp thuộc, cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Nhà hát Lớn và quảng trường nhà hát là nơi diễn ra những sự kiện lịch sử trọng đại gắn liền với cuộc Cách mạng tháng 8 và những năm đầu của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Đây là nơi đã chứng kiến những giây phút hòa bình đầu tiên của Việt Nam, và là một nhân chứng cách mạng của Thủ đô Hà Nội. Từ đó đến nay, nhà hát luôn luôn là trung tâm của các cuộc họp, hội nghị quan trọng và các buổi biểu diễn mang tính nghệ thuật cao của các đoàn nghệ thuật trong nước và quốc tế.
Trải qua nhiều năm sử dụng, nhà hát Lớn Hà Nội đã bị xuống cấp rất nhiều. Các không gian bên trong: từ trang trí, vật liệu, màu sắc, tiện nghi đến các thiết bị kỹ thuật quan trọng đều đã cũ kỹ lạc hậu. Không gian bên ngoài nhà hát xuất hiện nhiều công trình không phù hợp phá vỡ không gian kiến trúc. Vì vậy vào năm 1994, nhà hát Lớn Hà Nội đã được chính phủ phê duyệt việc trùng tu, nâng cấp và cải tạo.
Nhà hát lớn Hà Nội là một công trình có một không hai với những giá trị về lịch sử, văn hoá, kiến trúc và mỹ thuật. Nhà hát đã góp phần tạo lập bộ mặt đất nước trong lĩnh vực văn hoá, tạo ra những tiền đề cần thiết cho sự mở rộng giao lưu văn hoá, trong công cuộc phát triển kinh tế xã hội. Đây cũng là một điểm đến du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước khi đến với Thủ đô.
iVIVU gợi ý một số tour miền Bắc – Hà Nội hấp dẫn:
Tour Hà Nội 1N: Tham Quan Phố Cổ
