Cẩm nang khám phá Đền Quán Thánh Hà Nội từ A đến Z

48

Là một trong Thăng Long tứ trấn, là ngôi đền linh thiêng, biểu tượng cho văn hoá tâm linh của người dân đất Kinh Kỳ. Không chỉ đi vào thơ ca với tiếng chuông Trấn Vũ vang vọng, nơi đây còn là điểm tham quan hấp dẫn đối với du khách khi đi du lịch Hà Nội nhờ lối kiến trúc độc đáo và nhiều hiện vật có giá trị nghệ thuật.

Cùng bài viết sau đây của tìm hiểu về ngôi đền Trấn Vũ – Quán Thánh nổi tiếng cũng như những câu chuyện lịch sử kỳ bí ẩn chứa đằng sau nó.

Đền Quán Thánh

Đền Quán Thánh – một trong Thăng Long tứ trấn, biểu tượng của Thủ đô @shutterstock

1.Đôi nét giới thiệu về Đền Quán Thánh

, tên chữ là Trấn Vũ Quán, là ngôi đền được xây dựng dưới thời vua Lý Thái Tổ (1010 – 1028). Đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ – một trong 4 vị thần trấn giữ cửa ngõ kinh thành Thăng Long xưa. Thăng Long tứ trấn gồm có 4 ngôi đền: Đền Bạch Mã phía đông, Đền Voi Phục phía tây, Đền Kim Liên phía Nam và Quán Thánh là ngôi đền trấn giữ phía bắc kinh thành.

Theo ghi chép trên các văn bia, ngôi đền này đã trải qua khá nhiều lần tu sửa. Đến năm 1962, ngôi đền được chính thức công nhận Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia, mang đậm giá trị văn hoá, lịch sử và tín ngưỡng cần được bảo tồn.

Trấn Vũ Quán tại Hà Nội

Đền Quán Thánh là địa điểm sinh hoạt tín ngưỡng của người dân Hà thành @shutterstock

Ngày nay, là địa điểm sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng quan trọng của người dân Thủ đô. Đồng thời, nơi đây cũng cực kỳ nổi tiếng với du khách gần xa nhờ kiến trúc độc đáo và các pho tượng đồng thể hiện nghệ thuật cương nhu đặc trưng của Đạo Giáo.

2. Thời gian mở cửa và giá vé tham quan đền

Đền mở cửa cho khách vào tham quan và lễ bái từ 8h – 17h hàng ngày. Mùng 1 và ngày rằm hàng tháng, đền sẽ mở từ 6h – 20h. Đặc biệt, trong đêm giao thừa, đền mở cửa đến hết đêm để mọi người đến dâng lễ, cầu bình an. là 10.000 VND/ người, miễn phí vé cho trẻ nhỏ.

Cầu bình an ở Đền Quán Thánh

Đền mở cửa cho du khách đến tham quan, lễ bái hàng ngày @shutterstock

3. Các cột mốc lịch sử của Đền Quán Thánh

Theo tài liệu lịch sử, Quán Thánh là ngôi đền được xây dựng từ thời nhà Lý, được trùng tu vào các năm 1618, 1677, 1768, 1836, 1843, 1893 và 1941. Dưới thời vua Lê Hy Tông, chúa Trịnh Tạc đã giao cho con là Trịnh Căn chủ trì việc xuất kho di tạo Trấn Vũ Quán cùng pho tượng Thánh Trấn Vũ. Lúc bấy giờ, nghệ nhận Vũ Công Chấn đã cho đúc tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng hun để thay cho pho tượng bằng gỗ trước đó.

Đền Quán Thánh thời xưa

Đền Quán Thánh được xây dựng dưới thời nhà Lý và trải qua nhiều lần tu sửaNguồn: Tư liệu

Năm 1794, dưới thời vua Cảnh Thịnh, Đô đốc Tây Sơn là Lê Văn Ngữ đã cho đúc thêm một chiếc khánh lớn bằng đồng đặt tại chính điện. Trong chuyến tuần thú Bắc thành, vua Minh Mạng cho đổi tên ngôi đền thành Chân Vũ Quán. Tên “Chân Vũ Quán” được tạc lại bằng chữ Hán trên nóc cổng tam quan, bức hoành trong bái đường thì vẫn để là Trấn Vũ Quán. Năm 1842, vua Thiệu Trị ghé thăm và ban tiền để đúc vòng vàng đeo vào pho tượng Thánh Trấn Vũ.

Trấn Vũ Quán cổ kính

Qua thời gian, ngôi đền vẫn giữ được trọn vẹn nét cổ kính @shutterstock

Đến nay, vẫn được biết đến với 2 tên gọi là Quán Thánh và Trấn Vũ Quán. “Quán” xuất phát từ cụm từ “Đạo Quán” – nơi thờ tự của Đạo Giáo. Đầu năm 1962, đền được công nhận là Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia, cùng thời điểm với Chùa Trấn Quốc.

4. Sự tích về Đền Quán Thánh

Thánh Trấn Vũ là hình tượng nhân vật có trong thần thoại Việt Nam lẫn Trung Quốc. Tương truyền, Huyền Thiên Trấn Vũ là vị thần được giao nhiệm vụ trấn giữ Bắc môn Thiên phủ dưới thời nhà Tùy. Sau này, ngài hạ thế đầu thai làm con của vua nước Tĩnh Lạc, Trung Quốc.

Tượng Thánh Trấn Vũ

Hình tượng Thánh Trấn Vũ được thờ phụng tại Đền Quán ThánhNguồn: Báo Kinh tế Đô thị

Khi trưởng thành, ngài từ bỏ quyền lực, đến tu hành ở núi Vũ Dương. Sau 42 năm khổ hạnh, Huyền Thiên Trấn Vũ đắc đạo và du ngoạn đến nước ta. Khi đến làng Long Đỗ, sông Nhị Hà, tức Hà Nội ngày nay, ngài đã quyết định dừng chân để tu đạo tại một ngôi đền bên Hồ Tây. Với đạo pháp cao siêu, ngài đã bảo vệ dân làng khỏi sự quấy nhiễu của tà ma quỷ quái.

Trấn Vũ Quán trang nghiêm

Không gian trang nghiêm bên trong ngôi đền ngày nay @shutterstock

Nhớ ơn, dân làng lập đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ ngay tại ngôi đền mà ngài đã tu hành trước đó, đặt tên là Trấn Vũ Quán, tức hiện nay. Ngoài ra, cũng có tích Huyền Thiên Trấn Vũ là sứ giả do Ngọc Hoàng phái xuống để diệt hồ ly 9 đuôi quấy phá làng Long Đỗ. Do đó, sau khi dời đô về thành Thăng Long, vua Lý Thái Tổ đã cho lập đền để trấn yểm yêu ma, quỷ quái.

5. Phương tiện và cách di chuyển đến đền

Đền toạ lạc tại một góc của đường Thanh Niên và phố Quán Thánh, có thể trông ra Hồ Tây. Ngôi đền này cùng với Chùa Vạn Niên, Chùa Trấn Quốc, Phủ Tây Hồ và nhiều đền chùa quanh khu vực Hồ Tây đã tạo nên một tổng thể kiến trúc hài hoà, mang giá trị văn hoá, tâm linh cao quý.

Để đến được , bạn có thể đi bằng phương tiện cá nhân hoặc bắt taxi, xe ôm công nghệ. Phố Quán Thánh nằm ngay khu vực trung tâm nên khá dễ tìm. Nếu xuất phát từ Quảng trường Ba Đình, bạn hãy đi theo hướng đường Độc Lập và Hoàng Văn Thụ, rẽ phải để vào đường Hùng Vương. Từ Hùng Vương, bạn chỉ cần đi thẳng thêm 400 m nữa là đến nơi.

Xe buýt tham quan Hà Nội

Xe buýt 2 tầng dạo quanh các điểm tham quan nổi tiếng ở Hà Nội @shutterstock

Nếu muốn đi bằng xe buýt, bạn hãy bắt các tuyến có điểm dừng gần đền như tuyến số 14, 33 và 50. Khoảng cách giữa điểm dừng và đền chỉ là một đoạn ngắn, có thể đi bộ. Ngoài ra, Quán Thánh cũng là điểm đến trong tour xe buýt 2 tầng Hanoi City Tour, bạn có thể tham khảo phương tiện này.

6. Các điểm lưu trú gần Đền Quán Thánh

Để thuận tiện cho việc tham quan ngôi đền nổi tiếng này và các địa điểm du lịch gần đó, du khách nên lưu trú ở các nhà nghỉ, khách sạn thuộc quận Ba Đình. Hãy truy cập ngay vào ứng dụng du lịch So Sánh Tour để tìm kiếm khách sạn gần Đền Quán Thánh. So Sánh Tour luôn cập nhật các điểm lưu trú chất lượng tốt, giá rẻ tại nơi bạn đến, hỗ trợ đặt phòng nhanh, thanh toán dễ dàng.

Mặt trước Trấn Vũ Quán

Quanh khu vực quận Ba Đình có nhiều điểm lưu trú dành cho khách du lịch @shutterstock

Danh sách khách sạn ở quận Ba Đình cho bạn lựa chọn:

Vị trí: Số 71 Nguyễn Trường Tộ, Quán Thành, Ba Đình.

Mức giá: từ 620.098 VND/ đêm.

Tryst Hotel là lựa chọn lưu trú với chất lượng và mức giá tốt mà bạn không thể bỏ qua khi đến với quận Ba Đình. Khách sạn ở Hà Nội này nằm gần nhiều điểm du lịch nổi tiếng, thuận tiện cho việc đi lại. Phòng ốc sạch sẽ, khang trang, nhân viên nhiệt tình, hỗ trợ khách mọi lúc mọi nơi.

Vị trí: Số 65 Phố Cửa Bắc, Ba Đình.

Mức giá: từ 718.187 VND/ đêm.

Sở hữu “vị trí vàng” và quy mô 40 phòng nghỉ tiện nghi, Moon View Hotel là điểm dừng chân lý tưởng cho du khách sau một ngày dài rong ruổi, khám phá. Ngoài hệ thống phòng ốc chất lượng, khách sạn còn có các dịch vụ tiện ích như nhà hàng, quán bar, buffet sáng, đặt tour…

Vị trí: Số 34 Cửa Bắc, Trúc Bạch, Ba Đình

Mức giá: từ 476.715 VND/ đêm.

Nếu bạn đang tìm kiếm một khách sạn nằm thì Smile Hotel Hanoi chính là điểm đến dành cho bạn. Khách sạn chỉ cách đền hơn 700 m, nằm ngay khu vực trung tâm nên rất tiện cho việc tham quan, di chuyển. Hệ thống phòng nghỉ, trang thiết bị tiện nghi và cung cách phục vụ được khách hàng đánh giá cao.

Vị trí: Số 30A Trúc Lạc, Trúc Bạch, Ba Đình.

Mức giá: từ 446.576 VND/ đêm.

Đúng nghĩa một căn homestay, The Autumn sẽ mang đến cho bạn cảm giác thoải mái và gần gũi như đang ở tại nhà mình. Phòng nghỉ ở đây được bài trí theo phong cách lãng mạn, xinh xắn, ban công có góc view hồ cực xinh. Bên cạnh đó, homestay còn có khu bếp và phòng ăn riêng, cho bạn tha hồ trổ tài nấu nướng.

7. Kiến trúc Đền Quán Thánh độc đáo như thế nào?

được xây dựng theo kiến trúc truyền thống của Trung Quốc, bao gồm các bộ phận như tam quan, sân bái, tiền đế, trung đế và hậu cung. Cổng ngoài của ngôi đền nằm trên phần lề của đường Thanh Niên, có 4 cột trụ và 4 con phượng hoàng đấu lưng, trên đỉnh có hình con nghê. Xung quanh cột trụ có các hoạ tiết nổi bật như: cá hoá rồng, mãnh hổ hạ sơn và cặp câu đối đỏ, làm tăng thêm vẻ uy nghiêm cho cổng đền.

Kiến trúc Đền Quán Thánh

Mỗi hoạ tiết trang trí là một tác phẩm điêu khắc nghệ thuật @shutterstock

Sau cổng ngoài là đến phần tam quan, kết cấu như một phương đình với 3 cửa và 2 tầng. Cổng giữa cửa tam quan đắp đổi hình tượng thần Rahu – một vị thần của Ấn Độ. Đây là dấu hiệu cho thấy sự hội nhập về tín ngưỡng của người Việt ta từ ngàn xưa. Gác tam quan là nơi đặt quả chuông đồng được đúc dưới thời vua Lê Hy Tông (năm 1677).

Qua khỏi tam quan, tiếp tục , bạn sẽ đến một nhà bia với nhiều văn bia tạc khắc ghi lại từng thời điểm trùng tu ngôi đền. Sau nhà bia là đền thờ liệt sĩ có cấu trúc kiểu phương đình, bên trong là ban thờ của các chiến sĩ đã hy sinh ở khu vực đền.

Hiện vật tại Trấn Vũ Quán

Kiến trúc độc đáo và nhiều hiện vật quý được bảo tồn tại ngôi đền @shutterstock

Sân bái là nơi bày biện và sắp xếp lễ vật. Khoảng sân nhỏ này có cây đa già, quanh đó là các bể cá và hòn non bộ. Trước bái đường là 2 lư hương lớn và bàn để chuẩn bị đồ lễ. Phần hiên bái đường được trang trí bằng các hình tượng đắp nổi như cá hoá rồng, hổ xuống núi. Hậu cung có bảng giới thiệu tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ.

Trước đây, pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ được làm bằng gỗ, sau mới đúc lại bằng đồng đen và đặt trên một phiến đá cẩm thạch. Bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ ở được xem là tác phẩm độc đáo nhất ở Việt Nam, ghi nhận nghệ thuật đúc đồng và tạc tượng điêu luyện của dân ta cách đây hơn 3 thế kỷ.

Tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng đen

Pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng đenNguồn: Báo Kinh tế Đô thị

Tại nhà bái đường còn có một pho tượng nhỏ hơn cũng được đúc bằng đồng đen. Trong đền đặt chiếc khánh bằng đồng đúc dưới thời chúa Trịnh. Ngoài các tác phẩm bằng đồng tinh xảo, ngôi đền này còn sở hữu nhiều hiện vật có giá trị về mặt nghệ thuật như hoành phi, câu đối, hoa văn chạm khắc trên cột, xà, cửa và hơn 60 bài thơ bằng chữ Hán. Các hình tượng và đề tài đều mang đậm phong cách, dấu ấn nghệ thuật thời Lê.

8. Các hoạt động đặc sắc tại Đền Quán Thánh

vừa là nơi sinh hoạt văn hoá, tâm linh của của người dân Thủ đô vừa là điểm đến hấp dẫn trong chuyến tham quan, du lịch. Đến với ngôi đền nay, du khách sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động tín ngưỡng sau đây:

Theo phong tục, việc đi lễ tứ trấn được diễn ra hàng năm theo tuần tự đông – tây – nam – bắc. Tại Quán Thánh, thứ tự lễ sẽ lần lượt là cổng tam quan, gian thờ đặt tượng Huyền Thiên Trấn Vũ và hậu cung ở phía sau. Đồ lễ có thể là đồ chay hoặc mặn tuỳ theo gia đình, mâm lễ tương tự như mâm lễ đi chùa cầu may. Bên cạnh đó, người ra còn chuẩn bị thêm tiền vàng và tiền để cho vào hòm công đức.

Tham quan đền Quán Thánh

Đền Quán Thánh là nơi diễn ra các lễ hội và hoạt động tín ngưỡng đặc sắc @shutterstock

Lễ hội ở đền diễn ra vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm với nhiều lễ nghi và hoạt động tín ngưỡng đặc sắc. Ngoài ra, vào ngày rằm, mùng 1 hàng tháng hay các dịp lễ tết, đền cũng mở cửa đón tiếp người dân đến dâng hương, lễ bái, cầu bình an, tài lộc…

Một số hoạt động gần đền Quán Thánh

Bạn có thể tham khảo một số hoạt động của So Sánh Tour Xperience ở Hà Nội là:

Bạn có thể đặt vé vui chơi và tour du lịch ngắn ngày ở Hà Nội cùng với So Sánh Tour để nhận được những khuyến mãi bất ngờ nhất nhé.

9. Những điều cần lưu ý khi tham quan Đền Quán Thánh

Tổng kết

sẽ là điểm đến hấp dẫn, không thể bỏ qua trong hành trình khám phá Thủ đô, đặc biệt là đối với những ai muốn tìm hiểu về văn hoá, tín ngưỡng dân tộc. Hy vọng những thông tin có trong bài viết này sẽ hữu ích cho bạn trong chuyến tham quan sắp tới.Cuối cùng, đừng quên truy cập ứng dụng du lịch để cập nhật nhanh các deal hot về vé máy bayđặt phòng khách sạn.