Người ta thường hay nhắc đến Hà Giang vào mùa xuân với sắc hoa đào rực rỡ bừng sáng cả cao nguyên đá, hay mùa thu với hoa tam giác mạch chạy dài trên những triền đồi lộng gió nhưng ít ai nhắc đến Hà Giang mùa hè. Đó là những ngày thật xanh mát khi khắp cao nguyên đá, sắc xanh của ngô, của mạ non, của rừng cây… đang vào độ tươi nhất. Cùng về Hà Giang mùa hè để tận hưởng những ngày xanh mát!

Hà Giang là vùng núi đá vôi, không có nhiều sông suối, điều kiện sinh hoạt hay canh tác đều hạn chế. Vì vậy cây ngô trở thành cây lương chính ở các huyện vùng cao Hà Giang. Cũng từ đó mà kỹ thuật thổ canh trên hốc đá độc đáo của đồng bào Dao, Lô Lô, H’Mông được phát triển và vẫn còn duy trì qua nhiều thế hệ. Ăn Tết xong và khi cơn mưa đầu xuân đổ xuống cũng là lúc người ta cùng nhau đi vỡ nương. Cho đến khoảng tháng 5, 6 thì ngô đã bắt đầu lên xanh. Nếu đến Hà Giang vào những ngày đầu hè, bạn sẽ thấy không gian xung quanh đều phủ một màu xanh mát mắt của ngô non đang lớn. Kỹ thuật thổ canh trên hốc đá đã tạo nên một cảnh tượng đẹp đẽ, lạ mắt khi xen giữa những tảng đá tai mèo xám lạnh là màu xanh của cỏ lá, của ngô.

Dọc những cung đường Hà Giang, màu xanh mát vẫn luôn trải dài trùng điệp qua những núi đồi. Dưới những cơn mưa rào mùa hạ, màu xanh càng sẫm hơn. Từ Quản Bạ lên Yên Minh, hay từ Đồng Văn về Mèo Vạc, dọc đường, núi đồi đều phủ một màu xanh căng tràn sức sống.

Hay có khi, ngô cũng được trồng xen lẫn với cây lanh và một số loại cây lương thực ngắn ngày khác để tăng diện tích canh tác.

Cây ngô có giá trị kinh tế quan trọng đối với đồng bào vùng cao Hà Giang, ngoài là cây lương thực chính, ngô cũng được sử dụng làm nguyên liệu chính cho món mèn mén, bánh ngô, ủ rượu… Vì thế nếu đi du lịch Hà Giang, bạn đừng quên ghé các chợ truyền thống để ăn bánh ngô thơm phức và nhấp thử một ly rượu ngô nồng nàn nhen!

Trong văn hóa của người H’Mông, cây lanh là loại cây có gái trị tinh thần to lớn, đặc biệt là đối với đời sống tâm linh. Người ta thường bảo rằng việc trồng cây lanh, dệt vải cũng thể hiện sự cần cù, khéo léo, chịu thương chịu khó của những người phụ nữ H’Mông bởi từ lúc trồng lanh cho đến khi thu hoạch, dệt vải cần phải trải qua hơn 40 công đoạn tỉ mỉ vô cùng. Truyền thống trồng lanh cũng phản ảnh nét đẹp trong sinh hoạt hàng ngày như: ăn, mặc, ở… và cả tín ngưỡng, phong tục dân gian, các lễ hội truyền thống của người H’Mông.

Những ngày đầu hè, khi ngô bắt đầu trổ bông cũng là thời điểm cây lanh đến ngày thu hoạch. Nếu lang thang xa hơn vào các bản nhỏ ở Hà Giang, bạn sẽ bắt gặp những ruộng lanh rộng lớn trước những ngôi nhà nhỏ, hoặc mọc xen lẫn xanh mướt giữa đám ngô non.

Khi những cây lanh cao hơn đầu người vài gang tay, thân và lá chuyển sang màu xanh thẫm thì đó cũng là lúc đồng bào H’Mông bắt đầu cho việc thu hoạch. Cả gia đình hoặc các gia đình sống gần nhau sẽ cùng ra đồng và phân chia công việc, người chặt cây, người tuốt lá, người bó lại thành bó lớn… Mọi việc đều được phối hợp vô cùng nhịp nhàng.

Hà Giang là một trong những địa điểm ngắm mùa lúa chín đẹp nhất Việt Nam. Và vào mùa hè, những cánh đồng lúa đang lên non, đợi ngày trổ đòng cũng mang một dáng vẻ đầy thu hút. Những một bức tranh kỳ thú của con người, những thửa ruộng nhìn từ trên cao hiện ra với những ô màu rạng rỡ. Màu xanh mướt của mạ non đang lớn hòa cùng sắc xanh thẫm của núi rừng.

Sở hữu khí hậu quanh năm mát mẻ, Hà Giang là nơi rất thích hợp để trồng cây ăn trái.Mùa hè cũng là thời điểm các loại quả như lê, đào đến độ thu hoạch. Điều đặc biệt ở đây là người bản địa thường trồng cây trên đồi hoặc trong những căn nhà nhỏ trong những bản làng đều có trồng một vài cây ăn trái, vừa làm bóng mát, đến mùa lại có quả để giải khát. Du lịch Hà Giang vào mùa hè như một sự tiếp nối cho những ai yêu mảnh đất này. Bởi trước đó, khi xuân về, du khách có những trải nghiệm ngắm hoa tuyệt đẹp thì đến mùa hè cũng là lúc quả ngọt chín rộ chào đón khách phương xa quay trở lại.

Đừng quên ghé các chợ truyền thống ở Hà Giang để thưởng thức quả ngọt bạn nhen. Giá trái cây như lê đá, táo Mèo… ở đây khá rẻ, chỉ từ 20.000 – 35.000 VND/kg.

Hoặc nếu chịu khó đi bộ vào sâu trong những bản nhỏ, có lẽ bạn sẽ được ngắm nhìn những căn nhà cổ tịch mịch đẹp như trong những bức tranh xưa.

Những ngày Hà Giang ngát xanh như thế, hẳn sẽ đem đến cho bạn một cảm giác tươi mới đầy thú vị, để bạn có thể có đủ cảm nhận cho bốn mùa xuân – hạ – thu – đông ở mảnh đất nơi địa đầu Tổ Quốc này. Vì thế, đừng e ngại khi đến thăm Hà Giang vào một ngày mùa hè, bạn nhen!