Nếu bạn mở bản đồ Ấn Độ ra trước mắt, bạn sẽ thấy ở phía trên cùng, giáp với Pakistan và Tây Tạng là bang Jammu & Kashmir. Nơi này được coi là vương miện của Ấn Độ và nó là một phần rất khác của Ấn Độ mà bạn đã từng biết. Đẹp nhất của bang Jammu & Kashmir là khu vực Ladakh được bao bọc bởi 2 dãy núi Karakoram và dãy Zanskar. Không đông đúc, không nóng hừng hực, không ồn ào mà chỉ có những rặng núi tuyết, những hồ nước xanh như mực và những thung lũng đẹp đến nao lòng. Khung cảnh hùng vĩ, những ngọn đèo cao, hồ thiêng, những ngôi làng du mục nằm ở nơi xa xôi hẻo lánh, con đường băng qua những ngọn núi đẹp ngoạn mục sẽ khiến bạn thương nhớ mảnh đất này ngay cả khi chưa rời xa nó. Và tôi chắc chắn bạn sẽ có ý định quay lại đây vài lần trong đời.

Về lịch sử, Ladakh từng là một phần của Tây Tạng, rồi lại tách ra thành quốc gia độc lập tên là Mughal, rồi lại sụp đổ và nhập về Tây Tạng. Cuối cùng 1947 Ladakh được nhập về thành một phần của tỉnh Jammu & Kashmir dưới sự quản lí của Ấn Độ. Vào năm 1950, khi Tây Tạng bị chính quyền Trung Quốc can thiệp, hàng ngàn người Tây Tạng cùng Đạt La Lạt Ma đã vượt biên sang Ấn Độ thông qua nhiều con đường, mà nổi tiếng là con đường băng mùa đông trên mặt hồ Pangong.

Bạn có thể tới Ladakh từ tháng 3 đến tháng 11. Từ cuối tháng 3 đến tháng 4 là mùa hoa mơ, hoa táo, hoa cherry ở Ladakh. Lúc này cả thung lũng ngập tràn hoa đẹp như cổ tích. Mùa hè từ tháng 6 đến tháng 8 là lúc thời tiết tốt nhất khi tuyết đã tan hết, nhiều tuyến đường tới các nơi xa xôi như Tso Moriri, Zanskar đã mở lại. Tuy nhiên những tháng này có rất nhiều khách du lịch đến đây nên sẽ khá đông đúc và giá cả sẽ cao hơn các mùa khác.

Mùa thu tháng 9 và tháng 10 cũng là thời điểm đẹp để tới Ladakh khi cả thung lũng chuyển sang màu vàng, thời tiết không nóng và không quá lạnh, không khí và cảnh vật rất lãng mạn, say đắm lòng người.

Mùa đông từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau cả Ladakh ngập chìm trong tuyết, lạnh giá và nhiều con đường bị đóng băng không đi lại được, bạn sẽ chỉ có thể tới Leh bằng đường bay. Tuy nhiên mùa đông sẽ có những tour đặc biệt như trek trên sông băng (Chadar Trek) nên những ai yêu thích phiêu lưu, mạo hiểm và muốn thử sức mình có thể đi trek cung Chadar.

Đồng tiền của Ấn Độ là Rupee (mã là INR), tỉ giá T5/2022: 1INR = 297.3VND

Bản thân Ladakh được chia ra làm 2 khu: Ladakh và Zanskar trong đó 2 trung tâm chínhKargilvà Leh.

Cách nhanh và thuận tiện nhất là bạn có thể bay từ New Delhi tới Leh bằng các hãng hàng không như Vistara, Spice Jet, Indigo, Air India,… với giá dao động từ 60-80USD/chiều (tương đương 1,4 – 1.8 triệu đồng).

Bạn cũng thể bay từ New Delhi đến Srinagar sau đó đi đường bộ tới Kargil rồi tới Leh. Giá vé máy bay dao từ New Delhi tới Srinagar dao động từ 50-80USD (tương đương 1,2 – 1.8 triệu đồng).

Có 2 tuyến chính Srinagar-Kargil-Leh và Manali-Leh.

Bạn có thể tới Kargil và Leh bằng các loại phương tiện sau:

+ Từ Từ Delhi tới Srinagar, Srinagar tới Kargil và tới Leh bạn có thể đi xe bus JKSRTC. Bạn tham khảo thời gian, các các tuyến xe và giá vé tại website: https://www.jksrtc.co.in/passenger1.php

+ Từ Manali tới Leh nếu đi bằng phương tiện công cộng sẽ khó khăn hơn. Bạn có thể đi xe bus từ Manali tới Leh trong 1 ngày của hãng HRTC Bus, xuất phát từ Manali lúc 4 giờ sáng và tới Leh lúc 9 giờ tối. Tuy nhiên bạn chưa mua vé online được mà phải mua tại bến xe. Trong khoảng thời gian từ 1/7-15/9 có hãng HPTDC Bus mở tuyến Manali tới Leh, nghỉ đêm tại Keylong. Bạn có thể tham khảo tại website: http://hptdc.in/

Xe mô tô phân khối lớn là loại phương tiện được rất nhiều khách du lịch thích khám phá và thử thách lựa chọn là phương tiện để từ Srinagar hoặc Manali tới Leh. Tuy nhiên, đi xe mô tô qua những con đèo cao hơn 5000m, gió rất mạnh và rất lạnh nên khả năng shock độ cao rất lớn nên nếu đi xe mô tô bạn phải chuẩn bị sức khỏe thật tốt, mặc quần áo bảo hộ, mang theo thuốc thang, hộp sơ cứu và đồ đạc rất kĩ càng.

Nếu bạn đi theo nhóm đông cách thuận tiện và đỡ mệt nhất là mua landtour gồm xe ô tô và tài xế từ Srinagar, Manali tới Leh. Giá landtour trung bình là 40USD/người/ngày (tương đương 940.000VND).

Bạn có thể đi xe ghép với những người khác từ Manali/Srinagar tới Leh. Những chiếc taxi chia sẻ này xuất phát từ Manali/Srinagar lúc 12 hoặc 1 giờ sáng, lái xe không ngừng trong 16-18 giờ và đến Leh lúc 5 giờ chiều ngày hôm sau. Chi phí rất rẻ từ 3.000Rs/người (tương đương 900.000VND) mỗi người để đi taxi chia sẻ.

Leh là trung tâm của Ladakh, là kinh đô cổ đạicủa vương quốc Mughal ngày xưa và cũng là nút thắt quan trọng của con đường tơ lụa từ Đông sang Tây. Nghe hoành tránh là thế nhưng Leh khá nhỏ, con phố chính hình chữ L đi bộ khoảng 20 phút là hết. Hai bên đường là các dãy cửa hàng bán quần áo, đồ lưu niệm, nhà hàng, chợ… Ở Leh người dân đem các mặt hàng của mình trồng được như hạt, đậu, rau củ quả, trái cây ngồi bán ở ngay vỉa hè rất dễ thương. Xung quanh Leh có rất nhiều địa điểm để tham quan như Hemis – được coi là tu viện lớn và giàu nhất Ladakh được xây dựng từ thế kỷ 17 dưới thời vua Sengge Namgyal thuộc dòngCa Nhĩ Cư(Kagyupa). Tu viện Thiksey có từ thế kỷ 15 với tượng phật Di lặc được xây vào năm 1980 khi Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 Tenzin Gyatso đến thăm nơi này. TượngPhật Di Lặc cao tới 15 mét, là bức tượng lớn nhất Ladakh, đặc biệt tượng rất có hồn, thần thái và tạo hình ấn chuyển pháp luân cực kỳ đẹp. Mất đến 4 năm để tạc nên họa tiết rất tinh tế, phối màu phô trương sặc sỡ nhưng toát lên vẻ hiền từ thanh khiết.

Nói về cảnh quan hùng vĩ và nên thơ thì có lẽ tu viện Matho và Stakna là hai tu viện tôi yêu thích nhất ở Leh. Tu viện Matho được xây dựng từ thế kỉ 14 bởi LamaDugpa Dorje thuộc phái Skya của Phật giáo Tây Tạng. Matho không nằm trên trục đường chính ở Leh nên tu viện này khá vắng vẻ, ít khách tham quan hơn tu viện Hemis, Thiksey. Nơi đây là nơi tổ chức lễ hội Oracle Matho Nagrang Festival được tổ chức vào ngày thứ 14 và 15 của tháng đầu tiên theo lịch Tây Tạng. Stakna là tu viện của dòng Drugpa được xây dựng vào thế kỉ thứ 16, có khoảng 30 nhà sư đang học và tu tại đó. Stakna nằm trên một ngọn núi rất hùng vĩ và ngạo nghễ với tầm nhìn ra cả thung lũng. Nếu bạn tới Stakna hay Matho vào mùa xuân hoa nở hoặc mùa thu, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một bức tranh thiên nhiên lãng mạn và đẹp như cổ tích.

Pangong là một trong những hồ cao nhất trên thế giới ở độ cao 4.350 mét so với mực nước biển với chiều dài khoảng 155km, chỗ rộng nhất lên đến 5km, trải dài qua biên giới hai nước Ấn Độ và Trung Quốc. Đây là một hồ nước nội sinh, nằm hoàn toàn nằm trong đất liền nên nó chỉ nhận nước từ các nhánh sông và không chảy ra biển. Hồ Pangong từ lâu là địa điểm du lịch hấp dẫn, đặc biệt khi bộ phim bom tấn “Ba chàng ngốc” của điện ảnh Bollywood được công chiếu thì Pangong càng trở nên nổi tiếng. Pangong được bao bọc bởi những ngọn núi màu nâu vàng hùng vĩ, dưới trời xanh mây trắng và màu xanh lam của nước hồ khiến nơi này đẹp như một bức tranh non nước hữu tình.

Nơi này thật kỳ diệu với làn nước xanh ngắt phản chiếu những ngọn núi phủ tuyết xung quanh và ngôi làng du mục Korzok với những người dân chất phác và mến khách vô cùng. Không có wifi, thậm chí còn không có sóng điện thoại, các nhà nghỉ chỉ ở mức đơn sơ tối thiểu, bạn sẽ rời xa thế giới hiện đại và náo nhiệt để yên lặng ôm trọn thiên nhiên bao la rộng lớn, núi non hùng vĩ và hồ xanh đến mê mải vào lòng.

Nếu như Pangong nhộn nhịp, đông khách du lịch thì hồ Tso Moriri lại nằm bình yên dưới những rặng núi. Tso Moriri là hồ nước lợ lớn nhất Ấn Độ ở độ cao 4.500m và dài khoảng 120km. Khách du lịch chỉ có thể tới được hồ từ tháng 4 tới tháng 10 do 6 tháng còn lại trong năm đường vào hồ sẽ bị đóng băng không thể đi được. Ngôi làng Korzok nằm sát bên bờ hồ và khá nhỏ bé. Hoạt động yêu thích những ngày ở Korzok của tôi là buổi sáng đi bộ quanh làng, nhìn người dân vắt sữa dê, trong chuồng là những con dê đang chen lấn xô đẩy nhau mà đứng, nghe tiếng dê kêu be be, tiếng chó chăn cừu, tiếng người xua đàn dê đi đúng hướng, tiếng í ới gọi nhau trên cánh đồng, ánh nắng thì cứ chan hòa khắp nơi. Bọn mình còn vào nhà nghỉ của người dân trong làng, nói chuyện với họ rồi xin phép được vượt qua hàng rào sắt để đi tới gần hồ, nằm dang tay dang chân giữa một bầy dê, cừu, cỏ, tận hưởng giây phút nhỏ bé giữa thiên nhiên đẹp tới dường đó

Thung lũng Nubra được coi là thung lũng xanh tươi trù phù của Ladakh. Từ Leh tới Nubra bạn sẽ đi qua con đèo Khardung La ở độ cao hơn 5.000 m được mệnh danh là con đường dành cho xe cơ giới cao nhất thế giới. Tới Nubra bạn sẽ thử cảm giác cưỡi lạc đà nhưng không phải đi trên sa mạc như ở các nước Trung Đông mà ở trên độ cao trên 3000 mét so với mực nước biển. Từ Nubra bạn cũng có thể tới làng Turtuk giáp biên giới với Pakistan để khám phá cuộc sống và văn hóa của người Pakistan.

Nằm ở một góc xa xôi phía Đông của Ladakh là thung lũng Zanskar – một trong những địa điểm tham quan mê hoặc nhất trên dãy Himalaya. Nơi đây có những dòng sông lấp lánh trong vắt tuyệt vời, những dòng sông băng tráng lệ, những tu viện cổ xinh đẹp, những ngôi làng đẹp như tranh vẽ, không khí trong lành, hoang sơ hẻo lánh và khung cảnh núi non tuyệt đẹp. Zanskar có thể nói là một phần đặc biệt của Ladakh, tuy nó nằm ở nơi xa xôi, đi lại mất thời gian nhưng khung cảnh, con người và không khí ở đây sẽ khiến bạn thương nhớ mãi không thôi. Từ Leh tới Padum – thủ phủ của Zanskar bạn sẽ đi qua rất nhiều thung lũng đẹp mê hồn và các tu viện của Phật giáo Tây Tạng như Suru Valley, tu viện Rangdum, Karsha, Stongdey…Zanskar rất nổi tiếng bởi cung đường trekking vào tu viện Phuktal, trek trên sông băng Zanskar vào mùa đông (Chadar trek) hay từ Darcha xuyên sang tận Padum. Nếu đã tới Ladakh thì nhất định bạn đừng bỏ qua Zanskar.

Shock là độ cao (AMS) là phản ứng của cơ thể khi bạn tới nơi có độ cao từ 3000 mét trở lên. Mỗi người sẽ có những phản ứng khác nhau tùy vào cơ địa và sức khỏe. Phản ứng nhẹ là đau đầu, mất ngủ, buồn nôn và chóng mặt. Nặng hơn có thể bạn sẽ phải nhập viện để điều trị.

Nếu bạn bay tới Leh thì độ cao ở Leh là gần 3500m. Vì vậy bạn cần phải nghỉ ngơi ít nhất một ngày để quen dần với độ cao. Bạn lưu ý những điều sau:

8.2

Đồ ăn ở Ấn Độ nói chung và ở Ladakh nói riêng không dễ ăn, nhiều cà ri và ngoài những thành phố lớn như Leh hay Kargil thì các vùng xa xôi hẻo lánh khác như Tso Moriri hay Zanskar rất khó tìm được thịt, cá. Vì vậy, bạn hãy mang theo thật nhiều thực phẩm từ Việt Nam. Một số gợi ý: