Bảo tàng quốc gia Campuchia – Nơi lưu giữ lịch sử huy hoàng

53

là trải nghiệm tuyệt vời đối với những người yêu thích tìm hiểu văn hóa, lịch sử bởi nơi trưng bày bộ sưu tập điêu khắc Khmer đẹp nhất thế giới. Khi đến đây, bạn sẽ lạc lối trong bộ sưu tập hàng ngàn cổ vật bao gồm các tác phẩm điêu khắc, gốm sứ và các đồ vật dân tộc học từ thời tiền sử, tiền Angkor, Angkor và hậu Angkor có giá trị hàng thiên niên kỷ và hơn thế nữa, đó chính là những thiết kế tuyệt vời của người Khmer. Bảo tàng được thành lập để thúc đẩy nhận thức, hiểu biết về các di sản văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng của Campuchia và truyền cảm hứng cho du khách.

Quang cảnh phía trước của Bảo tàng quốc gia Campuchia

Quang cảnh phía trước của Bảo tàng quốc gia Campuchia

Lịch sử hình thành của Bảo tàng quốc gia Campuchia

Bảo tàng quốc gia Campuchia nằm ở địa chỉ (Street 13 Sangkat Chey Chumneas, Khan Daun Penh), cạnh bên phía Bắc là cung điện hoàng gia Campuchia. Công trình này được xây dựng bởi George Groslier (một nhà sử học, tác giả – người là góp phần làm gia tăng sự quan tâm đến nghệ thuật và thủ công truyền thống của Campuchia, và chính ông cũng là người đã thiết kế bảo tàng này.)

Những viên đá đặt nền móng đầu tiên cho bảo tàng được đặt vào ngày 15 tháng 8 năm 1917. Khoảng hai năm rưỡi sau, bảo tàng hoàn thành được khánh thành vào dịp Tết Khmer vào năm 1920.

Kiến trúc mang âm hưởng của phong cách Campuchia

Bảo tàng quốc gia Campuchia được xây dựng theo lối kiến trúc Campuchia với phần mái ngói được chạm khắc những hoạt tiết Khmer đặc trưng và các linh vật nổi tiếng trong văn hóa tín ngưỡng của Campuchia như Thần Rắn Naga chín đầu. Điểm đặc biệt không thể nhầm lẫn của nơi đây chính là màu đất nung đỏ, cả công trình được phủ lên một màu đỏ nổi bật xen lẫn là màu đen của nội thất gỗ bên trong. Lối kiến trúc này toát lên được vẻ đẹp của sự hoành tráng, và trang trọng cũng như đem đến cho du khách đến thăm những cảm giác thích thú.

Bảo tàng quốc gia Campuchia

Mái ngói được chạm khắc hoa văn tỷ mỹ của văn hóa Khmer

Có tất cả 8 gian trưng bày ở bảo tàng bao gồm: Bronze Gallery, Prehistory Gallery, Pre-Angkorian Gallery, Angkorian Gallery, Post-Angkorian Gallery, Temporary Exhibition Gallery, Conservation and restoration workshops, và Ceramics Gallery.

Cuộc dạo chơi qua các khu trưng bày trong bảo tàng

Đến với bảo tàng quốc gia Campuchia, bạn sẽ được chiêm ngưỡng hơn ngàn mẫu cổ vật có giá trị văn hóa, lịch sử và kinh tế. Như mình đã đề cập, các món cổ vật ở đây được bày trí, sắp đặt một cách khoa học nhất theo từng giai đoạn để du khách dễ dàng đi theo chiều lịch sử xứ chùa Tháp mà tìm hiểu.

Gian đầu tiên tại Bảo tàng quốc gia Campuchia, bạn sẽ được tiếp cận khu Bronze Gallery với các bảo vật hay tư liệu về lịch sử, khảo cổ, tôn giáo bằng đồng có niên đại từ thế kỷ thứ 7 – thế kỷ thứ 20. Mình được biết, sau khi các ý tưởng chính trị và tôn giáo Ấn Độ bắt đầu thấm vào Campuchia, thì truyền thống đúc các vị thần Hindu và Phật giáo bằng đồng đã xuất hiện. Truyền thống này đã đạt đến đỉnh cao trong thời kỳ Angkor với bức tượng của Vishnu nổi tiếng (cuối thế kỷ 11).

Rất nhiều cổ vật bằng đồng ở gian đầu tiên tại Bảo tàng quốc gia Campuchia

Rất nhiều cổ vật bằng đồng ở gian đầu tiên tại Bảo tàng quốc gia Campuchia

Những vật phục vụ cho các nghi lễ của người Khmer xưa

Những vật phục vụ cho các nghi lễ của người Khmer xưa

những bức tượng linh thú

Cho đến những bức tượng linh thú

Bên cạnh các bức tượng thần linh, gian này còn trưng bày những vật dụng phục vụ cho nghi lễ như giá đỡ nến, chuông, bát hay các phụ kiện trang trí công phu như nhẫn, đai trên mũ…

Các loại đá cổ, dụng cụ bằng đồng và vũ khí, trống bằng đồng bí ẩn cũng được tìm thấy tương tự như ở Việt Nam. Khu trưng bày này trong Bảo tàng quốc gia Campuchia cho bạn cái nhìn sơ lược về thời tiền sử Campuchia, về cuộc sống của những người đã tạo ra những đồ vật này và khung thời gian cụ thể hơn về niên đại của chúng.

Một vài mẫu vật ở gian trưng bày thứ hai

Một vài mẫu vật ở gian trưng bày thứ hai

Gian “Conservation and restoration workshops”

Men theo lối đi từ khu Prehistory Gallery, mình đến với gian “Conservation and restoration workshops”. Tại đây nổi tiếng nhất là những bức tượng Reclining Vishnu có tuổi đời hàng trăm năm tuổi. Dù tượng đã bị hư hại vào phần do chiến tranh nhưng vẫn tạo nên được giá trị về mặt lịch sử.

Lối vào khu trưng bày “Conservation and restoration workshops”

Lối vào khu trưng bày “Conservation and restoration workshops”

Tượng Reclining Vishnu là một trong những tác phẩm điêu khắc quan trọng bao gồm phần đầu, vai và hai cánh tay tương đối nguyên vẹn. Bức tượng Vishnu nằm bằng đồng khổng lồ này được trục vớt từ ngôi đền West Mebon gần Angkor Wat vào năm 1936. Đi tiếp vào phía trong là các tượng Phật, tượng thần quan trọng trong tín ngưỡng Khmer.

Gian hàng phía nam của Bảo tàng quốc gia Campuchia này là nơi bắt đầu bộ sưu tập tiền Angkor, minh họa hành trình phát triển của điêu khắc từ thế kỷ thứ 5 đến thế kỷ thứ 8. Điểm nổi bật bao gồm bức tượng Vishnu tám tay hùng vĩ từ thế kỷ thứ 6, được tìm thấy ở Phnom Da và tượng Harihara nhìn chằm chằm, kết hợp các thuộc tính của Shiva và Vishnu. Ngoài ra, các bức tượng của Đức Phật và các vị thần Phật giáo khác cũng phổ biến với các nghệ sĩ tiền Angkorian.

Các bức tượng ở gian “Pre-Angkorian Gallery”

Các bức tượng ở gian “Pre-Angkorian Gallery”

Thời Angkor, phong cách Koh Ker nổi bật nhất với các nhân vật khổng lồ – con người và động vật như tượng Garuda khổng lồ. Bộ sưu tập cổ vật thời này bao gồm một số bức tượng nổi bật của Shiva từ thế kỷ 9 – thế kỷ 13; một tấm bia đá tuyệt đẹp có khắc những cảnh về cuộc đời của thần Shiva hay tượng về Vua Jayavarman VII (mang phong cách Bayon của cuối thế kỷ 12 đến đầu thế kỷ 13).

Tượng Garuda bằng đá tại Bảo tàng quốc gia Campuchia

Tượng Garuda bằng đá tại Bảo tàng quốc gia Campuchia

Chiếc xà lan hoàng gia bằng gỗ tuyệt đẹp được các nghệ nhân khắc từng hoa văn

Chiếc xà lan hoàng gia bằng gỗ tuyệt đẹp được các nghệ nhân khắc từng hoa văn

Các phụ kiện của một Palanquin thời xưa

Các phụ kiện của một Palanquin thời xưa

Gian “Post-Angkorian Gallery”

Trong giai đoạn hậu Angkor, các nghệ sĩ đã phát triển kỹ thuật trang trí các nhân vật gỗ với đồ trang trí nạm xà cừ và thường xuyên sử dụng ngà… Hầu hết các bức tượng gỗ trong bộ sưu tập Bảo tàng quốc gia Campuchia đã được chạm khắc rất tinh tế, phản ánh rõ nét đời sống người Khmer xưa. Mình nhìn thấy ở đây, là tay nghề điêu luyện của những nghệ nhân bậc thầy thời xưa. Từng chiếc kiệu, vật dụng được khắc rất tinh xảo và dứt khoát. Mải mê ngắm nghía, mình quên luôn việc chụp ảnh ở khu này.

Đến với khu này của Bảo tàng quốc gia Campuchia, bạn sẽ bị thu hút bởi một số lượng lớn gốm sứ có từ thời tiền Angkorian và bao gồm chủ yếu là các chậu đất nung màu hồng được làm bằng tay được trang trí với các hoa văn. Người Khmer cổ đã sử dụng gốm sứ trong cuộc sống hàng ngày của họ để nấu ăn, bảo quản thực phẩm, mang và lưu trữ chất lỏng, làm hộp đựng thuốc, nước hoa và mỹ phẩm…Khá là tiếc là mình quên chụp ảnh lại.

Khu này tại Bảo tàng quốc gia Campuchia chuyên trưng bày các tác phẩm hiện đại về văn hóa, lịch sử có ý nghĩa với Campuchia như các trang phục truyền thống, vật dụng thường nhật.

Một chiếc khăn dệt đạt kỷ lục Guiness cũng được trưng bày tại đây

Một chiếc khăn dệt đạt kỷ lục Guiness cũng được trưng bày tại đây

Một màu xanh mát bao quanh Bảo tàng quốc gia Campuchia

Một điểm mình khá thích ở Bảo tàng quốc gia Campuchia là nó được quy hoạch với khuôn viên rộng lớn với nhiều cây xanh, hồ nước ở giữa trung tâm phía sau bảo tàng tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên và xoa dịu cái nóng của Phnom Penh.

Ở mặt trước, bảo tàng được phủ bóng bởi những cây cau, cây thốt nốt và cả cây chuối rẻ quạt. Xung quanh là rất nhiều cây lớn mà mình cũng chẳng thuộc tên.

Đi vào sâu bên trong, bạn sẽ bắt gặp một khoảng sân lớn có bốn hồ nước nuôi các loại cá chảy róc rách. Giữa trung tâm bốn hồ, là một bức tượng Phật ngồi an yên. Xung quanh là hệ thống tiểu cảnh và cây xanh vô cùng mát mẻ, tạo cảm giác rất thư thái.

Khoảng sân phía trong bảo tàng

Khoảng sân phía trong bảo tàng được trang trí bằng những khóm cây xanh được cắt tỉa gọn gàng

Thông tin tham quan Bảo tàng quốc gia Campuchia

Bảo tàng quốc gia Campuchia sẽ mở cửa từ 8h sáng đến 5h chiều để đón khách du lịch nên bạn hãy chọn những thời điểm thích hợp để tham quan nhé. Vé cuối cùng được bán ra là lúc 4:30 chiều.

Giá vé dành cho du khách nước ngoài là 10$ (trên 18 tuổi), 5$ (cho người từ 10-17 tuổi), bạn nên lưu ý dùng tiền USD mới, không cũ rách, nhăn nhàu hay có vết bẩn nhé. Thời gian tham quan mình nghĩ tầm khoảng 1 tiếng nên bạn có thể kết hợp đi với cung điện hoàng gia cạnh bên.

thật sự là nơi tuyệt vời giúp mình hiểu hơn về lịch sử ngàn năm rực rỡ của xứ sở chùa Tháp từ thời tiền sử sơ khai cho đến văn minh Angkor rực rỡ. Được tận mắt nhìn thấy nhiều tàn tích qua từng thời đại đã cho mình một hình dung cụ thể hơn về khía cạnh hình thành nên Vương Quốc Campuchia bây giờ, đó là sự kết hợp của các tôn giáo rõ nét. Phật giáo, Hindu giáo đã len lỏi và ăn sâu vào trong tâm thức của người Khmer từ xa xưa cho đến hiện tại để rồi chính sự ảnh hưởng ấy đã cho ra đời rất nhiều tác phẩm linh thiêng và đẹp xuất sắc. Nếu có thời gian ghé thăm Phnom Penh, bạn đừng bỏ qua địa điểm này nhé. Mình tin rằng nó rất đáng để bạn dành thời gian tham quan đấy.