Phố cổ – một địa điểm nghe có vẻ quen thuộc với nhiều người. Hẳn khi nghe đến tên địa điểm này, trong tâm trí ta sẽ hiện ngay lên những mái nhà cổ nằm bên sông ở Hội An, hay 36 phố phường có niên đại đến vài trăm năm của phố cổ Hà Nội. Nhưng lần này, để tôi đưa bạn đến một Phố cổ rất khác. Một phố cổ mà không hẳn ai cũng biết. Đó chính là phố cổ Hải Phòng.

Đất cảng Hải Phòng, hay còn được mọi người nhớ đến với một cái tên vô cùng lãng mạn là: Thành phố Hoa Phượng Đỏ là một địa điểm có rất nhiều điều thú vị ẩn tàng. Đơn cử như văn hoá ẩm thực đường phố, các bờ biển, hòn đảo hoang sơ, hay là con sông Tam Bạc hiền hoà với phong vị cổ kính. Phải, sự cổ kính ấy đến từ những con phố cổ. Một phố cổ lưu dấu đô thị cảng biển hưng thịnh một thời của Việt Nam đấy.

Phố cổ Hải Phòng có điểm khác biệt là nó không co cụm lại với nhau như phố cổ Hà nội, mà nó mở ra thoáng đãng theo con sông Tam Bạc. Tại đây vẫn còn lưu dấu thời gian của một trong những đô thị cảng biển phát triển sớm nhất của cả nước. Mà rõ ràng nhất, là ở những công trình kiến trúc của người xưa để lại.

Có thể xác định điểm bắt đầu là từ chân cầu Lạc Long, dọc theo con sông Tam Bạc thơ mộng về phố Trạng Trình, Ký Con, Hoàng Ngân, Lý Thường Kiệt, rồi đến phố Cầu Đất, phố Hồ Xuân Hương… Nghe đến đây là thấy cần phải lên lịch trình rồi đúng không?

Nếu điểm xuất phát là từ Hà Nội, bạn có thể di chuyển bằng tàu hoả, xe khách, xe máy, taxi hoặc xe gia đình. Theo trải nghiệm cá nhân thì tôi nghĩ bạn nên di chuyển bằng xe khách. Việc đặt vé xe cũng vô cùng thuận lợi khi có nhiều app hỗ trợ. Tuỳ từng loại hình dịch vụ, bạn có thể chọn lựa xe khách có đưa đón tận nơi hoặc là không nhé.

Giá vé sẽ dao động từ 80.000 – 320.000 VNĐ.

Để tiện đường, bạn có thể nói với tài xế cho dừng xe tại Nhà Hát Lớn. Từ đây, bạn chỉ mất khoảng 10 phút để đi bộ qua khu phố cổ thôi. Nếu ngại dùng Google Map, bạn có thể hỏi người dân vì chợ Tam Bạc ngay gần đó rồi nhé. Từ chợ Tam Bạc, bạn sẽ gặp các phố Ký Con, Trạng Trình, Hoàng Ngân…

Nếu đôi lúc mệt mỏi đôi chân, hoàn toàn có thể di chuyển bằng xe ôm hoặc Grab. Giá qua mỗi tuyến phố sẽ khoảng 30.000 VNĐ thôi.

Trong dòng lịch sử đầy biến động, đã có biết bao triều đại hưng thịnh rồi suy vong. Biết bao nhiêu thăng trầm quá khứ, biết bao sự thay đổi trong con người, xã hội… Có những thứ đã hoàn toàn biến mất, nhưng cũng có những thứ còn lưu dấu lại. Dẫu niên đại của chúng dễ phải đến cả ngàn năm.

Phố cổ Hải Phòng không phải là một nơi có lịch sử lâu đời, nhưng nó vẫn là những con phố hai trăm năm tuổi. Đây từng là một trong những cảng biển – nơi giao thương lớn nhất Việt Nam.

Đi dọc phố Tam Bạc, bạn sẽ thấy rõ những trầm tích còn để lại: Đó là những căn nhà có tường ve màu xanh, màu vàng, mái nhà ngói đỏ, nền lát đá cẩm thạch… Đây là con phố còn giữ được vẻ cổ kính nhất, không có quá nhiều thay đổi. Trước đó, còn có các phố như Quang Trung, Lạch Tray, Nguyễn Đức Cảnh…cũng là những con phố có hoạt động thương mại sôi nổi, nhưng do quá trình đô thị hoá nên phần lớn đều đã bị cải tạo lại.

Hấu hết, kiến trúc ở đây đều theo lối tân cổ điển của Pháp hoặc kiểu vuông vức của người Hoa thời trước. Nhà sẽ khoảng 2 đến 3 tầng. Các con ngõ sâu hun hút và hẹp. Nếu muốn thấy được nét xưa cũ với những bức tường vàng hoen ố, bong tróc, nhưng ban công xếp hoa văn bằng gạch nung thì bạn nên đi sâu vào con phố Tam Bạc, Ký Con, Trạng Trình…

Tóm lại, dấu ấn của một Hải Phòng xưa, cũ không thực sự còn nhiều, nhưng vẫn có những thứ lưu lại để chúng ta khám phá, và mường tượng về một không gian xưa cũ.

Nếu bạn quyết tâm đi hết phố cổ Hải Phòng thì dễ phải mất đến một buổi sáng và bụng hẳn đã đói rồi. Ẩm thực đất cảng chắc hẳn đã được nhiều bạn trẻ khai phá quá nhiều qua những món như: Bánh bèo chợ Đổ, Nem chua bà cụ… Nhưng nếu để tìm một hàng ăn ngon ở quanh khu phố cổ cũng là một điều nan giải đấy. Các hàng quán hầu hết sẽ nghỉ buổi trưa, có những hàng thì chiều mới mở nên bạn phải tìm hàng nào mở cả ngày nhé. Và hàng ăn mình thấy tấp nập mỗi trưa nhiều chính là các hàng cơm bình dân.

Chắc chắn rồi, vẫn sẽ có những hàng bán đồ đặc trưng địa phương nhé. Hãy thử vào hàng bánh mì que cay, bánh đa cua, bánh đa bề bề xay, bún chả nem cua bể,…Tôi xin được giới thiệu vài hàng ăn mà tôi đã thử và có thể đi bộ đến vì chúng đều nằm trong khu phố cổ:

Dù là một tổ hợp những dãy phố liền nhau, thì chúng ta cũng cần phải tìm một địa điểm thật ấn tượng để check – in đúng không? Đừng nghĩ rằng đây chỉ là một con phố với những nếp nhà cổ xưa, hay khu chợ tấp nập tầm thường nhé. Bạn có thể dừng chân để chụp ảnh với:

Ở phố Tam Bạc có một di tích lịch sử từ tận năm 1885, đó chính là tòa trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, có vị trí đối diện phố cổ. Tòa nhà có lối kiến trúc tân cổ điển, từ phần chân móng đến tường bao. Tất cả đều sử dụng đá xanh đã được cắt gọt vuông vắn, có bề dày gần nửa mét, tạo sự độc đáo so với những công trình xung quanh.

Trong lịch sử Pháp thuộc, Việt Nam có 3 thành phố được chọn xây dựng nhà hát lớn đó là Hà Nội, Hải Phòng, thành phố Hồ Chí Minh. Nhà hát thành phố Hải Phòng là một trong những di tích kiến trúc văn hoá tiêu biểu của một giai đoạn kiến trúc Việt Nam, với những trang trí hoa văn, phù điêu độc đáo được bố cục hài hoà, có giá trị mĩ thuật cao.

Nổi bật bởi những ngôi nhà cổ kính bao quanh chợ, giúp bạn có những bức ảnh như thể “xuyên không” về những năm 50, 60. Chợ Đổ là khu chợ gắn liền với lịch sử thăng trầm của vùng đất Hải Phòng. Chợ có tên chính thức là Tam Bạc, xuất phát từ việc Pháp viết sai từ Trạm Bạc mà thành. Trong khu chợ còn có đền Bà, bia tưởng niệm tội ác của Mỹ năm 1972 và ngôi nhà được Tôn Trung Sơn (một nhà cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc) lưu lại trong thời chiến tranh.

Với sự hòa quyện giữa cổ điển và hiện đại, phố cổ Hải Phòng không chỉ là điểm đến thu hút dẫn lối cho những tín đồ dịch chuyển, mà còn là nơi bạn có thể tìm hiểu văn hoá, lịch sử Việt Nam trong những thượng tầng kiến trúc thời trước, trong những nhịp sống đầy bộn bề thời hiện đại. Hãy dừng chân ở phố cổ Hải Phòng, để mở tấm lòng cho quá khứ và đắm chìm trong không gian mộng mơ đầy sắc màu của thời gian đã qua.