Đến miếu Lãi Lèn – Ngân lại điệu hát Xoan truyền thống

50

Phú Thọ – Vùng đất của Văn hóa tín ngưỡng lâu đời, với Đền Hùng oai nghiêm hùng vệ, với những lễ hội truyền thống độc đáo. Đồng thời các đình cổ, miếu cổ lưu giữ những Di sản văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Trong đó có thể nhắc đến điệu Hát Xoan Phú Thọ nổi tiếng ở vùng trung du miền núi Bắc bộ. Trong bài viết này, So Sánh Tour sẽ cùng bạn ghé thăm và lắng nghe điệu Hát Xoan của người Việt nhé.

Miếu Lãi Lèn ở đâu?

là ngôi miếu cổ được xây dựng trên một vùng đất rộng thuộc làng Phù Đức, đây là một ngôi làng cổ ở xã Kim Đức, huyện Phù Ninh, ngày nay thuộc thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Người dân quanh vùng xã Kim Đức thường gọi là miếu Lèn, một từ quen thuộc của điệu hát Xoan truyền thống. Tại miếu bạn có thể phóng tầm mắt ra nhìn những cánh đồng lúa chín và những ngôi làng tại xã Kim Đức.

Miếu Lãi Lèn

Ngôi miếu cổ lưu giữ truyền thống hát Xoan Phú Thọ. @bienphong.com

Trong những truyền thuyết được lưu giữ tại làng, từ thời đại Hùng Vương, miếu cổ Lãi Lèn là nơi hình thành và phát tích của làn điệu hát Xoan Phú Thọ, trải qua thời gian dài, nơi đây vẫn lưu giữ hồn của điệu Hát Xoan và diễn xướng của vùng đất Tổ. Dưới sự bào mòn của thời gian, ngôi miếu dần xuống cấp không còn nguyên trạng thái như xưa. Đến năm 2011, tỉnh Phú Thọ đã phục dựng ngôi miếu với tổng diện tích gần 3.000m2.

Người dân địa phương ở xã Kim Đức vẫn lưu giữ câu chuyện về sự hình thành của . Tương truyền rằng vào thời Hùng Vương, ba anh em Vua Hùng trong chuyến đi tìm đất quanh núi Nghĩa Lĩnh để xây dựng thành đã đi qua làng Kim Đức và An Thái. Khi đến đây thì trời đã về trưa, Vua cùng các lạc hầu, lạc tướng của mình dừng chân tại vùng Kim Đức. Nhìn thấy bọn trẻ đang chăn trâu, nhặt củi và đang chơi các trò chơi dân gian ở ven đường, Vua Hùng liền bảo các quần thần cho gọi chúng vào hát và đem một số điệu hát cho chúng nghe. Người cũng truyền dạy điệu hát đặc biệt này cho bọn trẻ, kể từ đó, nhằm để ghi ơn công ơn truyền dạy đó của Vua Hùng, người dân xã Kim Đức đã lập miếu thờ, đặt tên ngôi miếu là Lãi Lèn, trong đó chữ “lèn” là từ đệm chính của điệu Hát Xoan cổ.

Thời điểm đến miếu Lãi Lèn thích hợp

Bình thường chúng ta thường đến Phú Thọ du lịch vào thời điểm mùa xuân, đặc biệt là vào tháng 3 âm lịch hàng năm. Du khách đến đây không chỉ là để hành hương thăm viếng Đền Hùng, ngắm nhìn vùng đất tổ ngàn năm. Bạn cũng có thể dễ dàng tham quan các điểm du lịch nổi tiếng tại khu vực này. Nếu ngại nhiều người đông đúc, bạn cũng có thể đến Phú Thọ vào các thời điểm khác trong năm, tuy nhiên hãy nhớ kiểm tra về thời tiết trước cho hành trình của mình nhé.

Đến miếu Lãi Lèn bằng cách nào?

Để đến được Phú Thọ và trải nghiệm tham quan , bạn có thể đặt vé máy bay đi Hà Nội, rồi từ Hà Nội di chuyển đến thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ tầm 100km. Hãy ghé qua ứng dụng So Sánh Tour và tham khảo các tấm vé máy bay giá rẻ như vé máy bay Sài Gòn Hà Nội (khoảng 1.288.201 VND), vé máy bay Cần Thơ Hà Nội (khoảng 1.190.001 VND), vé máy bay Huế Hà Nội (khoảng 910.200 VND)…

Miếu Lãi Lèn

Miếu Lãi Lèn thú hút được nhiều người tìm đến. @dulichphutho.gov

Điểm đặc sắc của miếu Lãi Lèn

Kiến trúc nổi bật

với khoảng sân rộng khoảng 200m2, là khu vực tổ chức lễ hội và các hoạt động tín ngưỡng tại miếu hàng năm. Kiến trúc tổng thể ngôi miếu bao gồm tòa tiền tế gồm 3 gian 2 dĩ, kết hợp với bốn mái đao cong cùng đường cong là các đường gờ, nóc miếu được xây dựng tạo hình của đôi rồng từ hướng chầu mặt trời.

Kiến trúc miếu Lãi Lèn được xây dựng theo kiến trúc truyền thống dạng chữ “Đinh” gồm khu tiền tế và hậu cung. Khu tiền tế bao gồm 5 gian và 2 dĩ tổng thể là khoảng 18m x 7m; các gian giữa cách đều nhau khoảng 3,2m, các gian cạnh cũng cách đều nhau khoảng 2,6m và các gian dĩ cách đều nhau khoảng 1,6m.

Miếu Lãi Lèn

Đến Phú Thọ và trải nghiệm điệu hát Xoan xưa. @quochoi.vn

Kết cấu kiến trúc bộ khung xương xây dựng của tiền tế được làm đúng theo kiến trúc truyền thống. Các bộ và hoa văn các cốn đều được chạm khắc hình ảnh của tứ linh long lân quy phụng. Miếu Lãi Lèn Phú Thọ được làm theo kiểu mái cổ vùng đồng bằng Bắc Bộ với 4 hàng chân cột gồm 3 loại cột là cột cái, cột quân, cột hiên, tổng số cột trong miếu là 48 cột gỗ được làm từ gỗ lim.

Miếu Lãi Lèn

Miếu Lãi Lèn thu hút rất nhiều du khách và người dân. @qdnd.vn

Hậu cung miếu Lãi Lèn gồm 3 gian và 1 dĩ với quy mô là khoảng 10m x 6m, hoa văn chạm khắc hổ phù. Các cột, xà ngang và xà dọc được xây dựng đục đẽo ăn khớp với nhau. Chất liệu gỗ xây dựng của miếu chủ yếu là gỗ lim và táu mật, thêm vào mộng, mẹo và không cần sự giúp đỡ của kim loại nào. Lối cấu trúc này khi được tiến hành trùng tu đã phải thay đổi một vài bộ phận mới có thể tháo rất dễ dàng và khi chờ lắp lại kết cấu mới vẫn không ảnh hưởng tới sự vững chắc của ngôi miếu.

Nơi đây từ xưa đã thờ Tam vị Thánh Vương nhằm tưởng nhớ công ơn của ba vị bao gồm Viễn Sơn Đại Vương, Ất Sơn Đại Vương, Áp Đạo Quân Đại Vương. Do đó, không chỉ là nơi phát tích và gìn giữ làn điệu hát Xoan truyền thống, còn là nơi gìn giữ tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của người Việt.

Miếu Lãi Lèn

Tổng thể về miếu Lãi Lèn Phú Thọ. @Sưu tầm

Di sản văn hóa – Làn điệu hát Xoan

Với những câu chuyện tương truyền được người dân nhắc đến, với điệu hát Xoan Phú Thọ nổi tiếng được lưu giữ, ngày nay, người dân địa phương xã Phù Đức vẫn tiếp tục tiếp nối truyền tụng cho các thế hệ về làn điệu này.

Miếu Lãi Lèn

Nhiều hoạt động góp phần lưu giữ truyền thống hát Xoan. @dulichphutho.gov

Ngày 24-11-2011, làn điệu hát Xoan Phú Thọ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại. Từ khi được UNESCO công nhận, tỉnh Phú Thọ đã có nhiều chính sách bảo vệ và lưu giữ Di sản này. Người dân xã Phù Đức thường xuyên tổ chức hoạt động thực hành, truyền dạy và trình diễn nhằm giới thiệu, quảng bá Di sản Văn hóa Hát Xoan và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đến du khách trong và ngoài nước. Song song với việc tổ chức lễ hội tại địa phương, hằng năm các hoạt động văn hóa dân gian cũng được tổ chức đã giúp trở thành điểm đến hấp dẫn về văn hoá cội nguồn tại Phú Thọ.

Như vậy, dường như trở thành nơi phát tích, lưu giữ của làn điệu Hát Xoan Phú Thọ truyền thống cùng với tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng lâu đời của dân tộc. Hãy truy cập ngay So Sánh Tour để đặt vé máy bay đi đến Phú Thọ, đặt phòng khách sạn, vé tham quan, vé vui chơi giải trí, tour du lịch để trải nghiệm cảm giác “về nguồn” nào!